پوریا کیانوش - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب
حسین روایه - رئیس اداره کل حفاری، مدیریت اکتشاف، شرکت ملی نفت ایران
ناصر کشاورز فرج خواه - پژوهشگاه صنعت نفت
محمدرضا سکوتی - مدیریت اکتشاف، شرکت ملی نفت ایران

جهت بهینه سازی عملیات حفاری اکتشافی و برنامه ریزی چاه ها در میادین هیدروکربوری با فشار غیر نرمال سازندی، تخمین فشار سازندی جهت طراحی مناسب لوله های جداری و تخمین پنجره وزن گل حفاری بسیار حائز اهمیت است. در صورتی که فشارهای سازندی بدرستی تخمین زده نشود باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل ناپایداری چاه هنگام حفاری اکتشافی، گیر لوله ها، هرز روی گل حفاری و یا جریان سیال سازندی و لهیدگی لوله های جداری خواهد شد. هدف از این مطالعه تخمین فشار سازندی در یکی از میادین هیدروکربوری واقع در دشت آبادان می باشد. در این مطالعه، فشار منفذی با استفاده از داده های لرزه نگاری سه بعدی میدان و بکارگیری روش های ایتون و باورز تخمین زده شد و جهت تایید آن با نتایج بدست آمده از روش های مستقیم مانند فشار سازند بدست آمده از آزمایش چاه اصلاح گردید. هچنین از مدل های زمین آماری یا هوشمند مانند شبکه های عصبی مصنوعی جهت تخمین داده در توالی فاقد پارامتر های مورد نظر استفاده شد. با استفاده از روش ترکیبی شبیه سازی گوسی پی درپی و کوکریجینگ هم مختصات، داده های سرعت و چگالی موجود در فواصل بین چاه ها توزیع گردید و سپس با استفاده از رابطه بین سرعت و تنش موثر، مکعب تنش موثر و همچنین با استفاده از رابطه بین چگالی و فشار روباره، مکعب فشار روباره ایجاد شد. در نتیجه فشار منفذی سازند با توجه به رابطه ترزاقی تخمین زده شده است. برای اعتبار سنجی مدل فشار منفذی بدست آمده، داده های فشار اطراف چاه استخراج شده و با داده های واقعی چاه های حفاری مقایسه شده است که تطابق قابل قبولی بین مدل پیش بینی شده و واقعی را نشان داده است. در روش ایتون فشار منفذی با استفاده از اطلاعات چاه نگاری و با اصلاحات مورد نظر در محل چاه ها تخمین زده می شود، در این روش، خط روند زمان گذر صوتی با استفاده از روش ژانگ و با توجه به لیتولوژی تقسیم بندی می شود.

داده های لرزه نگاری, فشارهای سازندی, مدل ایتون و باورز, شبکه عصبی مصنوعی