محمد مریدسادات - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید چمران اهواز
امیر سلطانی محمدی - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید چمران اهواز
سعید برومندنسب - استاد گروه آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید چمران اهواز
پیتر وان اوئل - دانشیار گروه منابع آب دانشگاه واگنینگن هلند

سورگوم گیاهی یکساله متعلق به خانواده غلات و علوفه ای پر کاربرد است. بیوچار یک ماده جامد غنی از کربن است که طی فرآیند سوختن توده های گیاهی و ضایعات کشاورزی در شرایط عدم حضور و یا حضور جزیی اکسیژن تولید می شود که می تواند اثرات بهبود بخش در گیاه و خاک داشته باشد. این پژوهش طی سال های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شده است. تیمارهای اعمال شده شامل، هدایت الکتریکی آب آبیاری ( ۵/۲(S۱)، ۵(S۲) و ۱۰ دسی زیمنس بر متر(S۳))، تیمارهای افزودنی بیوچار به خاک معادل صفر ((B۰)، ۱درصد وزنی (B۱) و ۲ درصد وزنی(B۲) ) و تیمارهای تامین نیاز آبی معادل (۶۰درصد (M(۱)؛ ۸۰درصد ((M(۲)؛ ۱۰۰درصد ((M(۳) و ۱۲۰درصد ((M(۴)درصد نیاز کامل آبی) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد، ارتفاع بوته های سورگوم تحت اثر اعمال سطوح بیوچار قرار نگرفت ولی اثر سطوح هدایت الکتریکی آب آبیاری و تامین نیاز آب در ارتفاع در سطح احتمال یک درصد تاثیر معنی دار از خود داشته اند. همچنین تیمار شاهدB۰S۱ به ارتفاع ۱۰۵/۸ سانتی متر با تیمار B۱S۱ اختلاف معنی دار ندارد، هرچند ۶/۲ سانتی متر کوتاه تر است. بیشترین ارتفاع در تیمار C۱B۲S۱M۳ با ۱۵۷ سانتی متر و کمترین آن با ۱۹ سانتی متر در تیمار C۳B۲S۳M۱ می باشد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان بیان داشت که افزودن بیوچار در حالتی که تنش-هایی چون خشکی و شوری به گیاه اعمال می شود می تواند با اعمال اثر متقابل با بیوچار بخشی از این تنش را کاهش داد و ارتفاعی مشابه به حالت بدون تنش از سورگوم علوفه ای برداشت نمود.

سورگوم علوفه ای، بیوچار، ارتفاع گیاه