خدیجه صانعی دهکردی - کارشناس گروه ارتقاء بهره وری مصرف بهینه آب، سازمان آب و برق خوزستان

برنامه ریزی و هماهنگی های لازم برای تغییر الگوی کشت به عنوان مهمترین ابزار سازگاری با کم آبی و انطباق با کاهش سهم منابع آب بخش کشاورزی، بشمار می رود. در حال حاضر پایین بودن بهره وری مصرف آب کشاورزی استان، استفاده حدود ۸۰درصدی آب برداشتی برای ۴ محصول: نیشکر، برنج، ذرت تابستانه و علوفه و بالطبع تغییر و اصلاح الگوی کشت، یکی از مسائل سازمان آب و برق به عنوان تامین کننده آب است. در الگوی کشت ملی تهیه شده توسط وزارت جهاد کشاورزی با لحاظ مسایلی مانند خشکسالی های اخیر، لزوم تامین علوفه و دانه های روغنی بیشتر در استان، از طریق ارتقاء بهره وری مصرف آب در بخش کشاورزی، بخشی از کشت گیاهان تابستانه و پر مصرف به کشت گیاهان زمستانه و کم مصرف تغییر یافته تا آب موجود برای مصارف با بهره وری بالاتر در تابستان ذخیره شود. لیکن برخی نکات مد نظر قرار نگرفته و یا مشکلات مهم کشاورزی استان که منجر به عدم اجرای آن الگو خواهد شد نادیده گرفته شده است. این مقاله با ذکر مسائل و زیر ساختهای الگوی کشت بهینه به بررسی تغییرات و مشکلات الگوی کشت مصوب استان و برخی راهکارها جهت اجرایی و بهینه شدن آن با هدف ارتقاء بهره برداری پایدار از منابع آب پرداخته است. نتیجه بررسی ها نشان می دهد بدون در نظر گرفتن و حل و فصل برخی نکات کلیدی بیان شده و هماهنگی و همکاری بین سازمانها نمی توان به اجرای الگوی مد نظر و نتایج متصور از اصلاح و یا تغییر آن دست یافت.

الگوی کشت پیشنهادی خوزستان، الگوی کشت بهینه، مشکلات الگوی کشت مصوب، رهکارهای عملی سازی الگوی کشت