محمد خان زاده - دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
محمدجواد محقق نیا - استادیار مالی و بانکداری اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
محمدحسن ابراهیمی سروعلیا - استادیار مالی و بانکداری اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

به طورکلی در زمینه رتبه بندی بانک ها توسط موسسات رتبه بندی، دو نوع رتبه بندی «رتبه بندی مستقل یا توان مالی» و «رتبه بندی جامع یا اعتباری» وجود دارد. در رتبه بندی مستقل، توان مالی ذاتی بانک بدون در نظر گرفتن عوامل حمایتی بیرونی مانند حمایت سهامدارن موردارزیابی قرار می گیرد، اما در رتبه بندی جامع یا اعتباری، علاوه بر توانایی مالی ذاتی، احتمال و میزان حمایت بیرونی از بانک نیز مورد ارزیابی قرار می گیرد و رتبه کلی بانک بر آن اساس تعیین می گردد. غالب تحقیقاتی که در ایران در خصوص رتبه بندی شرکت ها یا بانک ها صورت گرفته است از نوع رتبه بندی مستقل یا توان مالی بوده است. تحقیق حاضر برای اولین بار به رتبه بندی جامع پرداخته است و تلاشی برای ارائه الگویی جهت رتبه بندی اعتباری بانک های اسلامی ایران که در بازار سرمایه پذیرفته شده اند و اطلاعات مالی و عمومی آنها در دسترس است نیز می باشد. در این تحقیق ضمن استفاده از مبانی نظری و یافته های تجربی در زمینه متدولوژی رتبه بندی اعتباری بانک ها، ابعاد و مولفه ها و شاخص های رتبه بندی اعتباری بانک ها موردمطالعه و بررسی قرار گرفت و استفاده از شرایط محیطی ایران، پرسشنامه مربوطه سوال طراحی و در اختیار تعدادی از صاحب نظران و خبرگان حوزه بانک ها و موسسات اعتباری قرار گرفت و دیدگاه های ایشان راجع به ابعاد، مولفه ها و شاخص های رتبه بندی اعتباری بانک ها با توجه به آزمون های به عمل آمده منجربه طراحی الگوی نهایی شامل ۴ بعد، ۱۳ مولفه و ۶۱ شاخص شده است.

بانک, رتبه بندی اعتباری, بانکداری اسلامی, بانکداری متعارف, موسسات رتبه بندی اعتباری. طبقه بندی C۵۲, C۵۱, G۲۱ :JEL