مصطفی پازیار - کارشناسی ارشد تاریخ دوره ی اسلامی

زمانیکه رضاخان به شیوه کودتا به قدرت رسید سرکوب کلیه شورش ها و اعاده حاکمیت دولت مرکزی در سراسر کشور را اولویت نخست خود قرار داد. بدین منظور، ارتش سرکوبگر متحد و قدرتمند مرکزی تشکیل گردید و تجهیزات و سلسله مراتب نظامی تقویت گردید. به طوری که ترور شخصیت ها، دستگیری، شکنجه، تبعید، قتل و ارعاب توده های معترض مردمی و مذهبی را می توان از مهمترین اقدامات پهلوی اول به حساب آورد. با روی کار آمدن محمد رضا پهلوی، نظامی گری متحول شد و نظام اطلاعاتی و امنیتی به شیوه ای نو پایه گذاری گردید. با تشکیل فرمانداری نظامی و سازمان اطلاعات و امنیت کشور با معاضدت بیگانگان، اشراف اطلاعاتی حکومت به اوج خود رسید و ساواک دست به اقدامات گسترده ای از جمله سانسور و اختفای اطلاعاتی و شناسایی دستگیری مخالفان سرشناس زد، اما همزمان با رشد و تقویت دستگاه اطلاعاتی، ترکیب گروه های مخالف حکومت پهلوی و روش های مبارزه نیز هم تغییرات قابل توجهی داشت به گونه ای که حکومت دیگر توان مقابله نداشت و حتی تشکیل دولت نظامی ترفندی بی اثر بود و سرانجام انقلاب اسلامی فراگیر شده و با اتحاد توده های مخالف به پیروزی رسید.

کودتا، ارتش سرکوبگر، نظامی گری، ترور شخصیت ها، ساواک، دولت نظامی