حبیب اله اربابی

محیط خانواده اولین محیطی است که الگوهای جسمی ، عاطفی ، و شخصیتی فرد در آن پی ریزی می شود و نقش مهمی در تعالی و پیشرفت فرد ایفا می کند .وظیفه خانواده مراقبت از فرزندان و تربیت آنها، برقراری ارتباط سالم اعضاء با یکدیگرو کمک به استقلال فرزندان است (معتمدی، ۱۳۸۳ )اما امروزه صنعتی شدن و شهرنشینی ، ساختار خانواده را متحول ساخته و نیازها و انتظارات جدیدی را به وجود آورده است .بزرگترین مشکل خانواده های امروزی فقر ارتباطی و ناهماهنگی میان والدین و فرزندان است .این در حالی است که نوجوانان و جوانان امروز بیشتر از گذشته به روابط محبت آمیز ، حمایت دوستانه ، هدایت حکیمانه ، منطق و صلابت شخصیت ، بردباری و صبوری والدین و مصونیت عاطفی نیاز دارند؛ چراکه واکنش نوجوانان در دوران نوجوانی نسبت به محیط خود بالطبع تحت تاثیر موازین اجتماعی و فرهنگی گروهایی است که در میان آنان بزرگ شده است است (احدی و محسنی ، ۱۳۸۶) و نوجوانی از جمله مراحل بحرانی دوران رشد و زمان ناموزونی است که به دلیل عوامل مختلف فردی محیطی پیشرفت در یک حوزه لزوما با سایر زمینه ها هماهنگ نیست (شهرآرای، ۱۳۸۴ ). آلبرت بندورا رفتارهای نوجوانی را ناشی از یادگیری های کودک در خانواده و جامعه می داند و بیان می کند که رفتارهای نوجوان تنها منتج از عوامل محیطی نیست بلکه رفتار منعکس کننده فرآیند جبر متقابل است ( شهرآرای، ۱۳۸۴).تحقیقات نشان داده است تجارب خانوادگی تاثیر عمده ای بر تکامل فرد در طول دوره نوجوانی و بعد از آن دارد و ارتباطات خانوادگی سایر جنبه های زندگی نوجوان از جمله موفقیت و پیشرفت تحصیلی او را تحت تاثیر خود قرار می دهد (باایرن و همکاران،۲۰۰۲) نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین کارکرد پایین خانواده با کارایی ضعیف تحصیلی نوجوانان دوره متوسطه رابطه معناداری وجود دارد.

خانواده، پیشرفت تحصیلی ، موفقیت تحصیلی ، دانش آموزان متوسطه ،نظارت والدین