طاهر هوشمند - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی معاون آموزشی آموزشگاه امید ایران شهرستان گمیشان
امان تاج هوشمند - کارشناس ارشد روانشناسی عمومی مدیر آموزشگاه ابوحنیفه شهرستان گمیشان
سمیرا محمدی کریم اباد - کارشناس ارشد روانشناسی مثبت گرا کارشناس مسئول فرهنگی هنری اداره کل آموزش و پرورش استان گلستان

این اقدام پژوهی با هدف آگاه سازی دانش آموزان از آسیب های اجتماعی و رفتارهای پرخطر از طریق آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی اجرا گردید. امروزه شیوع آسیب های اجتماعی بخصوص در بین نوجوانان به یکی از مهمترین و گسترده ترین دل نگرانی های خانواده ها و جوامع تبدیل شده است . بر این اساس در این اقدام پژوهی سعی شده است که با در نظر گرفتن عوامل ایجاد کننده این مساله ، با انتخاب و اجرای یک راهکار موثر، گامی در جهت پیشگیری و کاهش آن برداشته شود. در ابتدای طرح، مشاهدات صورت گرفته و داده های حاصل از پرسشنامه سنجش نگرش به آسیب های اجتماعی ؛ نشان از وجود گرایش های آسیب زای متعدد در برخی از دانش آموزان داشت . پس از مطالعه ی کتب متعدد و مشورت با همکاران شاغل در آموزشگاه و همفکری با روان شناس متخصص در زمینه آسیب های اجتماعی کودکان و نوجوانان؛ به بررسی عوامل موثر ایجاد کننده ی مساله پرداختیم و از بین عوامل مذکور، عامل عدم آگاهی دانش آموزان از انواع آسیب های اجتماعی و ناتوانی و مهارت ناکافی آنها در برخورد با چالش های زندگی را در بوجود آمدن مساله ، بیش از عوامل دیگر در این مشکل دخیل تشخیص دادیم . به همین خاطر راهکار آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی را پیشنهاد داده و در طول طرح اجرایی نمودیم . در پایان طرح، نتایج حاصل از مشاهدات میدانی و تجزیه وتحلیل دادههای پس آزمون نشان داد که دانش آموزانی که در طرح آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی شرکت کرده بودند، نسبت به آسیب های اجتماعی و نحوه ی برخورد با مشکلات زندگی ، اطلاعات و مهارت های مطلوبی کسب کردند. این نتایج توسط همکاران و والدین دانش آموزان نیز تایید شد و به وضوح اصلاحات مطلوب رفتاری و نگرشی ایجاد شده در دانش آموزان را مشاهده کردیم . بنابراین می توان نتیجه گرفت که : آگاهی از مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی می تواند نقش مهمی در پیشگیری از آسیب های اجتماعی داشته باشد ولی چون این اقدام پژوهی بصورت محدود در یک مدرسه انجام گرفته است تعمیم آن به سایر مکان ها و مدارس دیگر باید با احتیاط صورت گیرد.

مهارتهای زندگی ، رویکرد اسلامی ،دانش آموزان، آسیب های اجتماعی ، رفتارهای پرخطر