سجاد پیربوداقی - استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی خوی، دانشگاه صنعتی ارومیه، ارومیه، ایران
قاسم خلیل زاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
یوسف حسن زاده - استاد، گروه مهندسی عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

به کمک مدل­های ریاضی می­توان شرایط هیدرولیکی پیچیده و خصوصا وجود جریان­های دوفازی در تندآب سرریزها را به صورت سه بعدی با دقت قابل قبولی شبیه­سازی کرد و با برقراری جریان­های عبوری مختلف احتمال بروز خلاء زایی در این سازه­ها را بررسی نمود. در تحقیق حاضر امکان ظهور پدیده کاویتاسیون و علاج بخشی روی سرریز سرویس سد آغ­چای با استفاده از روش های عددی در نرم افزار Flow-۳D در دو دبی ۴۴۰۰ و ۱۰۶۵ متر مکعب برثانیه که توسط مشاور طرح ارائه شده است، مورد ارزیابی قرار می­گیرد و سطح آزاد جریان در این مدل به روش حجم سیال (VOF) محاسبه می­گردد. نتایج شبیه­سازی جریان در دبی ۴۴۰۰ مترمکعب بر ثانیه نشان می­دهد که در قسمت اوجی و تغییر زاویه کانال تندآب رخداد پدیده کاویتاسیون بسیار محتمل است و باید با استفاده از تدابیری از وقوع آن جلوگیری کرد. ولی در دبی­های کمتر از جمله ۱۰۶۵ متر مکعب برثانیه بخاطر سرعت کمتر و عدم جدایش جریان از بستر احتمال وقوع خلازایی کم بوده و چندان قابل توجه نیست. نتایج بدست آمده در مقایسه با نتایج مشاور طرح از تطابق خوبی برخوردار می­باشند.

سرریز اوجی شکل, مدلسازی عددی, نرم افزار Flow-۳D, سد آغ چای, روش VOF, کاویتاسیون