زهرا فارسی نیا - کارشناس روابط عمومی، دانشگاه علمی کاربردی خبر جنوب، شیراز، ایران.

سرمایه اجتماعی شامل حجم و کیفیت روابط میان انسان ها است که همکاری میان افراد را تسهیل میکند. مفهوم سرمایه اجتماعی، از مفاهیم بسیار مهم و مفیدی است که در سه دهه اخیر در بسیاری از علوم انسانی نظیر اقتصاد، مدیریت، علوم اجتماعی، و علوم سیاسی مطرح و به کار گرفته شده است. بر اساس نتایج تحقیقات متعددی که از سال ۱۹۸۸ میالدی در مورد توسعه کشورهای جهان انجام شده، سرمایه اجتماعی تاثیر عمدهای در توسعه و پیشرفت جوامع دارد (افسری، ۱۳۹۰: ۶۲).سرمایه اجتماعی افراد و گروه ها را در دستیابی به منافع عمومی نظیر امنیت و احساس آن و عملکرد موثر نهادهای حکومتی یاری می رساند. سرمایه اجتماعی برمنابع موجود درمناطق تاکید دارد این منابع شامل روابط انسانی،شبکه ها ونهادها در ساختارهای اجتماعی است. به هر جهت مناطق در فرایند توسعه اجتماعی و انسانی به شاخص های سرمایه اجتماعی نیازمندند. شرط الزم برای پیشرفت هرجامعه به خصوص جوامع شهری، توسعه همه جانبه،ایجاد رابطه گرم،گسترش انسجام اجتماعی، بسط مشارکت مشارکت اجتماعی و از همه مهمتر، اعتماد متقابل فرد،جامعه و دولت است که این سازه ها از مولفه های سرمایه اجتماعی هستند.سرمایه اجتماعی مفهومی جدید، پیچیده و مهم در علوم اجتماعی است که امروزه به عنوان یکی از مهم ترین شاخصه های رشد و توسعه در هر نظام اجتماعی مطرح است؛ شرط لازم برای پیشرفت جامعه، توسعه همه جانبه، ایجاد روابط گرم و صمیمی، گسترش انسجام و همبستگی اجتماعی و بسط مشارکت اجتماعی، اعتماد متقابل فرد، جامعه و دولت (سرمایه اجتماعی) است، که متاسفانه در کشورهای در حال توسعه ، کمتر به این مقوله توجه می شود.معمولا اقسام سرمایه را به سرمایه فیزیکی، انسانی، فرهنگی واجتماعی تقسیم می کنند که هریک شامل دسته ای از انواع سرمایه می شود. سرمایه اجتماعی سبب می شود تا هزینه های دستیابی به اهداف معین کاهش یابد. هدفهایی که در نبود سرمایه اجتماعی،دستیابی به آنها تنها با صرف هزینه های زیاد امکانپذیر می گشت. بررسی میزان سرمایه اجتماعی از این نظر مورد توجه علاقمندان به این حوزه قرار گرفته است که با توجه به اینکه سرمایه اجتماعی عنصری مطلوب برای همکاریهای گروهی است لذا هر چه میزان آن بیشتر باشد،گروه در راه دستیابی به اهداف خود هزینه های کمتری را می پردازد.بنابراین شناسایی وضعیت سرمایه اجتماعی وسازوکارهای موثربرآن عامل مهمی درتوسعه اجتماعی،اقتصادی وفرهنگی شهرری خواهد بود.

کلمات کلیدی: معماری، ساختمان سبز و پایدار، شهرسازی پایدار.