بدریه بیدمال - کارشناس روانشناسی عمومی

این پژوهش به بررسی رابطه هوش هیجانی معلمان و اثربخشی تدریس و همچنین، پیش بینی اثربخشی تدریس و زیر مقیاس های آن به وسیله متغیر هوش هیجانی معلمان میپردازد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. نمونه پژوهش شامل ۷۰۴ نفر از دانش آموزان مدارس دبیرستان و همچنین، ۳۲ نفر از دبیران زن و مرد مدارس دبیرستان شهر اهواز میباشند که با روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن با ضریب پایایی ۸۹/۰ و ابزار اثربخشی تدریس پاینتا و همر بوده است. اساسا این ابزار اثربخشی تدریس را با روش مشاهده ای می سنجد و دارای سه بعد (حمایت آموزشی، حمایت عاطفی و سازماندهی کلاسی) میباشد. برای پایایی این مقیاس ضریب همبستگی بین دو مشاهده مستقل محاسبه و مقدار (۸۵/۰= r (بدست آمده است. افزون بر این ابزار مشاهدهای، سعی شد تا عوامل تدریس اثر بخش در سه بعد ذکر شده، با کمک پرسشنامه ای که به وسیله دانش آموزان پاسخ داده میشود، انداره گیری گردد که پیش از استفاده، روایی و پایایی آن مورد سنجش قرار گرفته است. پایایی این مقیاس با روش آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار (۷۸/۰ = α )بدست آمد. جمع کل نمره های بدست آمده از این دو ابزار ( مشاهده ای و پرسشنامه دانش آموزی) به عنوان مبنای اثربخشی تدریس معلمان در نظر گرفته شد. روش آماری مورد استفاده در این پژوهش، ضریب همبستگی و محاسبه ضریب رگرسیون چند متغیری میباشد. نتایج بیانگر آن بودند که بین دو متغیر یاد شده رابطهای مثبت وجود دارد و حتی با کنترل متغیرهای سن، جنس و تحصیلات معلمان، فاکتور هوش هیجانی قادر است با قدرت بالایی اثربخشی تدریس معلمان را پیش بینی نماید (۷۳/۰=Beta (و همچنین، رابطه مجزای هوش هیجانی با زیر مقیاس های تدریس اثربخش نشان داد که هوش هیجانی با عامل حمایت عاطفی وr=۰/۶۱,P<.۰۰۰ و حمایت آموزشی r=۰/۴۲,P<.۰۵ به ترتیب بیشترین همبستگی و با زیرمقیاس سازماندهی کلاسی کمترین رابطه را نشان داده است، لذا فرضیه های پژوهش مورد پذیرش قرار گفت. از آنجایی که خوش بختانه هوش هیجانی قابل آموزش می باشد، پیشنهاد میشود که در برنامه های درسی تربیت معلم توجه به پرورش هوش هیجانی معلمان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

هوش هیجانی درآموزش، هوش هیجانی معلمان، اثربخشی تدریس، تدریس اثربخش در مدارس دبیرستان