سمیه بلاغت نیا - دانشکده هنر، دانشگاه شاهد تهران

جلوههای اهورا و اهریمن در شاهنامه معرفی کننده ی زیبایی ها در برابر زشتی های پادشاهان و پهلوانان و زنان و انسانهای اهورایی ، الهی و آزادی خواه در برابر اشخاص اهریمنی ، ستمگر، زورگو و زیاده خواه است ؛ در واقع بیانگر صف آرایی حق در برابر باطل و خوبی و نیکی در برابر زشتی ها و پلیدی هاست . در این مقاله به طور مشخص به شناسایی چهره های اهورایی و اهریمنی در شاهنامه ی فردوسی پرداخته شده است و با دلایل و شواهد روشن علل اهورایی و اهریمنی بودن آنها بیان شده است . روش پژوهش ، توصیفی -تحلیلی است و در آن، از نسخه شاهنامه فردوسی (جلد اول تا پنجم ، پایان پادشاهی کیخسرو ) چاپ مسکو، به کوشش سعید حمیدیان استفاده شده است . لذا، پژوهش حاضر، با هدف شناخت و متمایز نمودن چهره ها و جلوه ها در شاهنامه ، بازتابی از زندگی ، کردار، رفتار، گفتار و پندار اشخاص در شاهنامه ارائه می هد، به طوری که هر خواننده ای می تواند با خواندن جلوهها مفاهیم قابل ملاحظه ای درک و دریافت کند. پس از بررسی جلوه های ، اهورایی و اهریمنی و دوگانه در شاهنامه فردوسی به ن ای نتیجه رسیده است که ، عملکرد و رفتار و خلق و خوی افراد در مسیر تحقیق کاملا آشکار است ، ایران و ایرانی که همواره بر پاکی و بزرگ منشی معروف بودهاند در مقابل زیاده خواهی ها ،ستمگری ها و قدرت طلبی های تورانیان قرار می گیرند و در واقع شاهنامه صحنه ی جنگ تمام عیار عدل و داد مقابل ظلم و بیداد است . مفاهیم آن حاکی از عبرتهای تاریخی در مسیر زمان بر خاسته از فطرت و دل انسانهای آکاه و آزاده که در مقابل طوفانهای ستم و استبداد چون کوهی سر برافراشته و استوار به یاری حق و حقیقت به پا خاسته اند.

شاهنامه فردوسی ، اهریمن ، اهورا