میر ناصر نویدی - موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
منصور چترنور - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
نسرین مرادی مجد - گروه اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
جواد سید محمدی - موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

در سال های اخیر تصاعد گازهای گلخانه ای در اثر فعالیت های کشاورزی قابل توجه بوده است. هدف از این تحقیق بررسی میزان تصاعد گازهای دی اکسید کربن و متان در اراضی کشاورزی استان سمنان و منطقه بسطام شامل: زردآلو، انگور، گندم، جو، ذرت علوفه ای و مراتع است.مواد و روش ها: برای این منظور نمونه های خاک از عمق ۳۰-۰ سانتیمتری برداشت شد. ویژگی های خاک شامل شوری، pH، درصد شن، سیلت و رس، ماد آلی، نیتروژن کل، فسفر، پتاسیم و کربنات کلسیم معادل اندازه گیری شدند. از اتاقک های بسته ساکن برای نمونه برداری گاز استفاده شد و در هر محصول کشت شده و کاربری، تعداد ۳ تا ۵ نقطه و مجموع ۳۱ نقطه انتخاب شدند. در نهایت مقدار گاز گلخانه ای، پتانسیل گرمایش جهانی و هزینه های زیست محیطی محاسبه گردید.یافته ها: بر اساس نتایج بیش ترین تصاعد گاز دی اکسید کربن برای ذرت علوفه ای در فصل پاییز، با میانگین ۳ گرم در مترمربع در روز و کمترین تصاعد برای مرتع در فصل پاییز با میانگین ۲۵/۰ گرم در مترمربع در روز مشاهده گردید. برای گاز متان نتایج نشان داد که ذرت علوفه ای در دو فصل پاییز دارای بیش ترین تصاعد گاز با میانگین ۳ گرم کربن در مترمربع در روز و کمترین تصاعد برای مرتع در فصل پاییز با میانگین ۰۳/۱ گرم کربن در مترمربع در روز بود. همچنین نتایج آزمون همبستگی گازهای متصاعد شده با ویژگی های خاک حاکی از همبستگی مثبت و معنی دار به ترتیب ۴۵/۰ و ۴۸/۰ کربن آلی خاک با تصاعد دو گاز دی اکسید کربن و متان بود.

پتانسیل گرمایش جهانی, ویژگی های خاک, گازهای کربنه, استان سمنان, اتاقک بسته