رئوف سید شریفی - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی
رضا سیدشریفی - گروه علوم دامی دانشگاه محقق اردبیلی
راضیه خلیل زاده - Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture and Natural Resources, URMIA University, URMIA-IRAN

هدف: م هدف این بررسی ارزیابی اثر نانوسیلیکون و ورمی کمپوست بر عملکرد کمی و کیفی و روند پر شدن دانه گلرنگ بود‎.‎مواد و روش ها: آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی در سال ۱۳۹۹ اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی سطوح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان شاهد، قطع آبیاری در۵۰% مراحل تکمه دهی و گلدهی به ترتیب به عنوان محدودیت شدید و ملایم آبی بر اساس کد ۵۵ و ۶۵ مقیاس BBCH)، محلول پاشی نانو سیلیکون (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد، کاربرد ۲۵ و ۵۰ میلی گرم درلیتر) و کاربرد ورمی کمپوست (عدم مصرف به عنوان شاهد، کاربرد ۴ و ۸ تن در هکتار) را شامل می شدند.یافته ها: نتایج نشان داد کاربرد توام ورمی کمپوست و محلول پاشی۵۰ میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون تحت شرایط آبیاری کامل، شاخص کلروفیل (۲/۴۵%)، تعداد طبق در بوته (۴۰%)، دانه در طبق (۴۰%)، وزن هزار دانه (۴۵%)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به ترتیب ۹/۴۰ و ۹/۳۱ درصد) را نسبت به شرایط عدم کاربرد ورمی کمپوست، نانوسیلیکون و قطع آبیاری در مرحله تکمه دهی افزایش داد. همچنین بالاترین سطح از کاربرد ورمی کمپوست در شرایط آبیاری کامل عملکرد دانه و درصد روغن را (به ترتیب ۱۱۹ و ۲/۲۶ درصد) نسبت به عدم کاربرد ورمی کمپوست در شرایط قطع آبیاری در مرحله تکمه دهی افزایش داد. بر اساس نتایج به نظر می رسد کاربرد ورمی کمپوست و نانوسیلیکون می تواند به دلیل بهبود اجزای عملکرد و مولفه های پر شدن دانه، عملکرد دانه را تحت شرایط محدودیت آبی افزایش دهد.

کودهای زیستی, عناصر ریزمغذی, شاخص کلروفیل, محدودیت آبی, دانه های روغنی