یاشار قراچمنی اصل - دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
محمد بهاروند - استادیار، گروه معماری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
سحر طوفان - دانشیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

ایده تعمیق در طبیعت و توجه به نحوه رشد و شکل گیری پدیده های زیستی بجای تقلید از لایه های سطحی و شکلی، سابقه ای طولانی دارد. لیکن در عمل، توانایی علمی و فنی کافی برای اجرای آن وجود نداشته است. شاید بتوان دلیل آن را انتخاب سطحی موضوعات پیچیده و غیر قابل احاطه به لحاظ ضعف در زمینه های علمی و یا نبود امکانات فنی برای اجرا دانست. حال با عنایت به تحولات فنی و علمی در چند دهه اخیر امکان پذیری چنین رویکرد ماهیتی، دور از ذهن نمی باشد. ظهور نظریات و روش های رایانشی نوین بر گرفته از سیستم های زیست شناختی، در طی چند دهه اخیر، تعمیق در اصول و قواعد فرآیند تولید فرم را امکان پذیر نموده است. هدف مقاله حاضر بررسی چگونگی الگو سازی از فرآیندهای رشد و شکل گیری پدیده های زیستی در روشمند سازی فرآیند تولید فرم در حوزه معماری می باشد. یکی از الگوهای مطرح در فرآیند رشد پدیده های زیستی، الگوی رشد دیفرانسیلی می باشد. روش تحقیق در پژوهش پیش رو، بصورت توصیفی تحلیلی بوده و اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسناد و مدارک، گردآوری شده اند. پس از مرور سوابق نظری و عملی رایانشی ملهم از اصول زیست شناختی و بررسی سیر تکوینی آن ها، با استفاده از روش تحقیق شبیه سازی با راهبرد استدلال منطقی، الگوی رشد دیفرانسیلی، در یک فرآیند تولید فرم معماری مورد آزمایش و بررسی قرار گرفت. به نحوی که طی یک آزمایش شبیه سازی، مدلی از الگوهای رشد در تولید فرم رایانشی ارایه گردید. نتایج آزمایش ها نشانمی دهد که شبیه سازی الگوریتمیک الگوهای رشد و شکل گیری پدیده های زیستی از مجرای رایانشی، در خلق روش های نوین فرآیند تولید فرم معماری می تواند موثر واقع گردد.

زیست شناسی, الگوی رشد, الگوریتم رشد دیفرانسیلی, تولید فرم رایانشی