بهاره فلاح - کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد، یزد، یزد، ایران
سعید حسنی - دانشیار، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد، یزد، یزد، ایران
علیرضا مشرقی - دانشیار، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد، یزد، یزد، ایران

در طی سال های اخیر، توجه بسیاری از پژوهشگران به نانوذرات فریت کبالت به منزله یک ماده مغناطیسی پرکاربرد در ساخت تجهیزات الکترونیکی، مغناطیسی و پزشکی جلب شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر نیز، فرایند تولید این نانوذرات با استفاده از روش سل - ژل در حضور عسل بررسی شد. به این منظور، نمونه هایی در حضور ۰، ۵/۰، ۱، ۵/۱، ۲ و ۵/۲ گرم عسل تولید شدند. به منظور ارزیابی خواص ساختاری، ریزساختاری و مغناطیسی نانوذرات تولیدشده، آزمون های پراش پرتو ایکس (XRD)، آنالیز حرارتی افتراقی (DTA) و وزن سنجی حرارتی (TG)، میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی (FESEM) و آزمون مغناطش سنج نمونه نوسانی (VSM) بر روی نمونه ها انجام شد. بررسی های فازشناسی نشان داد که یک ساختار بلوری و تک فاز از فریت کبالت در حضور عسل تشکیل می شود. همچنین، نتایج آزمون FTIR نشان داد که در حضور عسل به میزان چشمگیری از شدت باندهای آلی کاسته می شود. از سوی دیگر، حضور این عامل به واسطه افزایش پایداری ژل و همچنین افزایش حرارت تولیدی در مرحله پخت سبب ایجاد تغییرات شدیدی در اندازه، شکل ظاهری و همچنین خواص مغناطیسی نانوذرات تولیدی شد. افزودن عسل، با کاهش اندازه ذرات نانوبلورک ها و نانوذرات تولیدشده، افزایش نیروی وادارندگی مغناطیسی را به همراه داشت، به گونه ای که در نمونه حاوی ۵/۱ گرم عسل، این پارامتر مغناطیسی تا حدود ۱۵۸۰ اورستد افزایش یافت. همچنین، مغناطش اشباع نیز در حضور عسل بیشتر از نمونه خام بود.

فریت کبالت, سل – ژل, نیروی وادارندگی مغناطیسی, مغناطش اشباع, عسل