آمنه شناور - Department of Information Science, Faculty of Education and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
سعید رضایی شریف آبادی - Department of Information Science, Faculty of Education and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran

سابقه و هدف: سلب اعتبار مقالات، ابزار پایداری برای حفاظت از اصالت متون علمی است. هدف این پژوهش، مقایسه نوع دسترسی آزاد و اشتراکی مقالات بر میزان سلب­ اعتبار آنها در میان پژوهشگران ایرانی بوده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از لحاظ نوع، توصیفی بوده و با استفاده از شاخص­ های علم ­سنجی، انجام گردید. جامعه پژوهش، کلیه آثار سلب ­اعتبار­شده پژوهشگران ایرانی در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ در پایگاه Web of Science Core Collection(۳۱۳ مقاله) می ­باشد. برای تجزیه و تحلیل داده­ ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: تعداد مقالات سلب­ اعتبارشده، ۳۱۳ مورد بود که در سال­ های اخیر رشد داشته است. با این حال نسبت مقالات سلب ­اعتبارشده به کل مقالات افزایش نداشته است. همچنین یافته­ ها نشان داد بعد از تاریخ سلب ­اعتبار اگرچه کاهشی در تعداد استنادهای انتشارات با هر دو نوع دسترسی مشاهده می ­شود؛ اما احتمال استناد به مقالات دسترسی آزاد پس از سلب­ اعتبار حدود ۱/۱ برابر مقالات اشتراکی است. نتیجه گیری: شانس سلب­ اعتبار شدن مقالات دسترسی آزاد حدود ۱/۲ برابر مقالات اشتراکی است.

Retracted, Iranian articles, Open access, Non-open access, سلب اعتبار, مقالات ایرانی, دسترسی آزاد, غیر دسترسی آزاد