علی حدادزاده - دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی دانشگاه قم، قم، ایران.
مهدی حسن زاده - دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه قم، قم، ایران.

امروزه، به دلیل محدودیت محاکم دادگستری­ در رسیدگی قضایی به حجم گسترده دعاوی که گاه موجب طولانی شدن بیش ازحد رسیدگی به یک پرونده می گردد، لزوم توجه به شیوه ­های حل وفصل غیر قضایی اختلاف ضرورتی انکارناپذیر است. برای نیل به این هدف، تعیین جایگاه محاکم در ترغیب متداعیین به حل وفصل دعوا از طرق غیر قضایی که از مزایای بسیار، همچون تسریع در ختم نزاع و کاهش حجم پرونده های ارجاعی به محاکم برخوردار است، دارای ضرورت دوچندان می گردد. این نوشتار با هدف بررسی محدوده­ نقش دادگاه­های ایران در ترغیب متداعیین به حل وفصل دوستانه­ دعوا، در تطبیق با دیگر نظام­های حقوقی، همچون کامن­لا و رومی- ژرمنی نگارش شده است. دستاورد نوشتار بدین صورت است که نظام حقوقی ایران، با توجه به قانون­های آیین دادرسی کیفری و حمایت خانواده، در میان سکوت قانون آیین دادرسی مدنی، هم راستا با دیگر نظام­های حقوقی، به نقش قضات دادگستری در ترغیب طرفین دعوا به حل وفصل غیر قضایی­ دعوا توجهی ویژه کرده است، لیکن به دلیل نقص قانون آیین دادرسی مدنی در این رابطه، عملا شاهد نقش آفرینی چشمگیر قضات ایرانی در این زمینه نیستیم که نیاز است این مسئله از سوی قانون گذار ایرانی اصلاح شود.

رسیدگی غیر قضایی به دعوا, نقش محکمه در رسیدگی غیر قضایی, رسیدگی دوستانه به دعوا, نقش محکمه در رسیدگی دوستانه, نقش محکمه در ترغیب به رسیدگی دوستانه