فاطمه خزاعی - دانشجوی دکتری، مشاوره، دانشکده علوم انسانی واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم،ایران
حسن میرزاحسینی - استادیار، گروه روانشناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
مصطفی نوکنی - استادیار، دانشکده پزشکی اراک، دانشگاه علوم پزشکی اراک، ایران

هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی روش مبتنی بر شناختی رفتاری بر بهبود کیفیت زندگی بیماران دیالیزی انجام شد. روش بررسی: مطالعه کنونی کاربردی و نیمه آزمایشی بوده و به صورت پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری با گروه گواه طراحی و پیاده سازی گردید، کلیه بیماران سرپایی تحت درمان با دستگاه دیالیز در مراکز درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۹۷-۱۳۹۸ جامعه آماری مطالعه را تشکیل می دادند، ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با بیماران کلیوی یکانی نژاد و همکاران (۲۰۱۲) بود. پس از اجرای پروتکل درمانی توسط محققان این پژوهش طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای در گروه مداخله، تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ صورت پذیرفت. یافته ها: نتایج تحقیق مطالعه نشان داد پروتکل درمانی مبتنی بر روش شناختی رفتاری بر تمامی ابعاد کیفیت زندگی تاثیر داشته و متجر به افزایش نمره میانگین نسبت به پیش آزمون شده است. همچنین تفاوت معناداری بین گروه ها، هم در بعد عمومی (۵۳/۵۱=F، ۰۰۱/۰>P) و هم در بعد اختصاصی (۷۸/۱۶۴=F، ۰۰۱/۰>P) کیفیت زندگی بیماران دیالیزی وجود داشت. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان بیان کرد که روش شناختی رفتاری بر بهبود کیفیت زندگی بیماران دیالیزی موثر بوده و می توان به عنوان یک مداخله موثر در بهبود کیفیت زندگی بیماران به کار گرفته شود.

درمان شناختی رفتاری, بهبود کیفیت زندگی, بیماران دیالیزی