مروارید سفری وصال - واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمد علی نظری - Department of Neuroscience, Faculty of Advanced Technologies in Medicine, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
حسن بافنده قراملکی - Department of Psychology, Faculty of Psychology, Shahid Madani University of Azerbaijan, Tabriz, Iran

زمینه و هدف: توانبخشی شناختی متشکل از مجموعه برنامه­هایی هدفمند است که به منظور ترمیم یا ارتقای کارکرد­های شناختی احرا می­شوند. از آنجا که مهارت­ های شناختی پیش بینی­ کننده اصلی توانایی ریاضی در نظر گرفته شده است و نارسایی در این مهارت ها با اختلال ریاضی ارتباط دارد، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و درک فضایی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع شبه­ آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه گواه بود. از جامعه آماری دانش ­آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی شهر تهران، ۳۰ نفر گروه نمونه با روش نمونه­ گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گواه (۱۵ نفر) جایدهی شدند. به منظور تشخیص اختلال ریاضی از آزمون تشخیصی کی- مت (کانلی، ۱۹۸۸) استفاده شد. گروه آزمایش طی ۸ جلسه ۵۰ تا ۶۰ دقیقه ­ای به مدت چهار هفته در برنامه مداخله ­ای با وسیله محقق­ساخته به نام مروا شرکت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله­ ای را دریافت نکردند. عملکرد کودکان در پیش و پس از ارائه­ مداخله، به وسیله مجموعه ­ آزمون وکسلر چهار کودکان (وکسلر، ۲۰۰۳) مورد ارزیابی قرار گرفت. داده­ها با روش تحلیل کوواریانس در محیط نرم ­افزار spss ۲۲ تحلیل شدند. یافته ­ها: یافته­ ها نشان داد که بین گروه­ آزمایش و گواه تفاوت معنا­داری در عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و ادراک روابط فضایی وجود دارد (۰/۰۰۱ > P). نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج می­توان نتیجه گرفت که برنامه توانبخشی شناختی با تاثیر بر حافظه فعال، پردازش دیداری و درک فضایی توانسته است باعث بهبود در عملکرد کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی شود.

Learning disorder, visual perception, working memory, spatial perception, math problems, اختلال یادگیری, پردازش دیداری, حافظه فعال, درک فضایی, مشکلات ریاضی