زهره هاشمی - Department of Psychology, Faculty of Humanities, Maragheh University, Iran
تقی شاهجویی - Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz, Iran

زمینه و هدف: خانواده به عنوان زیربنای شخصیت و رفتارهای بعدی کودک شناخته می­شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اختلال نافرمانی مقابله­ای، خودمهارگری، و سبک­های دلبستگی در کودکان با و بدون والد معتاد انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع علی- مقایسه­ای است. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان ۷ تا ۱۲ ساله، با و بدون والد معتاد شهر تهران در سال ۱۳۹۸ بود. نمونه مورد مطالعه شامل ۶۲ کودک (۳۱ کودک با والد معتاد و ۳۱ کودک با والد غیرمعتاد) بود که با استفاده از نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه علایم مرضی کودکان (گادو و اسپیرافکین، ۱۹۸۴)، مقیاس ارزیابی خودمهارگری (کندال و ویلکاکس، ۱۹۷۹) و پرسشنامه دلبستگی (کولینز و رید، ۱۹۹۰) بود. تحلیل داده­ها با نسخه ۲۴ نرم­افزار SPSS و با استفاده از روش آزمون t برای گروه­های مستقل و تحلیل واریانس چندمتغیری انجام شد. یافته ­ها: یافته ­های به دست آمده در این پژوهش نشان داد که بین کودکان با و بدون والد معتاد در متغیرهای اختلال نافرمانی مقابله­ای، خودمهارگری، و سبک­های دلبستگی (ایمن، اجتنابی و دوسوگرا) تفاوت معنادار وجود دارد (۰/۰۵ < p) و کودکان با والد معتاد، نمرات بالایی در اختلال نافرمانی مقابله­ ای، سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا، و نمرات پایینی در خودمهارگری و دلبستگی ایمن به دست آوردند (۰/۰۵ < p). نتیجه گیری: بر اساس یافته ­های پژوهش می­توان نتیجه گرفت که در کودکان با والد معتاد، اختلال نافرمانی مقابله ­ای بالا بوده و از سبک دلبستگی ناایمن و خودمهارگری پایین­تری برخوردارند. بنابراین ضروری است توجه بیشتری نسبت به اثرات شیوه ­های تربیتی و فرزندپروری و پیامدهای آن شود.

Oppositional defiant disorder, self-control, attachment styles, addiction, اختلال نافرمانی مقابله ای, خودمهارگری, سبک های دلبستگی, اعتیاد