محسن سیاهی - دانشجوی دکتری عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
احد کلهری - دانشجوی دکتری عمران دانشگاه خوارزمی
جعفر عسگری مارنانی - استادیار عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
محمدصادق روحانی منش - استادیار عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

سازه برج ساعت مسجد عمادالدوله کرمانشاه با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال از دیرباز دارای انحراف درراستای محوری خود بوده است و برای بهسازی آن اقداماتی انجام شده است. با بررسی های انجام شدهمشخص شد که انحراف برج ساعت فزاینده میباشد، برای بررسی وضعیت فعلی سازه، با بهره گیری ازمدلسازی عددی سازه ساده شده، نسبت به بررسی وضعیت سازه در برابر بار جانبی باد بیشینه برابرشرایط محل و مقرارات ملی ساختمان اقدام نموده که نتایج بررسی برای چندین زاویه انحراف در هر یکاز دو راستا و همچنین هر دو راستا با هم و مقایسه ان با مقاومت کششی و فشاری سازه، با وجود کفایتسازه بدون انحراف برای تحمل تنشهای ناشی از وزن و بار جانبی باد محل، نشان دهنده وضعیتنامناسب سازه میباشد به نحوی که با ادامه ظرفیت فشاری و کششی مصالح تنها پاسخگوی وزن سازهبوده و برج ساعت قابلیت تحمل بار جانبی زیادی ندارد. با بررسی الگوی تنش برج در برابر وزن خود، باتوجه به زاویه انحراف محوری برج، شاهد پیدایش خمش در پای برج بوده و سبب افزایش تنش ها در برجشده به گونه ای که با ادامه روند انحراف، به زودی به طرفیت فشاری و کششی مقاومت مطالح رسیده ودیگر توانایی استقامت در برابر هر گونه بار جانبی نخواهد داشت. با توجه به نتایج بدست آمده تحلیل ها،چند راهکار برای پایش و بهسازی برج ساعت پیشنهاد شده است.

برج بنایی تاریخی، بار جانبی باد، مصالح بنایی، سازه تاریخی، عمادالدوله