زکیه عصمتی پور - لیسانس علوم تربیتی
اعظم غفوریان - لیسانس آموزش ابتدایی
فاطمه عبداللهی - لیسانس مدیریت

یکی از پدیده هایی که امروزه در دانش آموزان بسیاری مشاهده می شود، موضوع دو زبانگی آن ها است که گاه برای آموزش و یادگیری آن ها مشکلاتی ایجاد میکند. در این مقاله ابعاد مختلف دوزبانگی را مورد بررسی قرار داده ایم، انواع مختلف و عوامل موثر بر دو زبانگی عصب شناسی و زمان آموزش دوزبانگی، سن یادگیری، استعداد و عملکرد تحصیلی افراد یک زبانه و دوزبانه و نقش والدین دوزبانه را تشریح کرده است. علاوه بر این، این مشکلات و پیامدهای مثبت دوزبانگی را بر اساس پژوهش های انجام شده نه تنها در ایران بلکه با استفاده از مدارک و مآخذ مثبت در بعضی از کشورهای جهان نیز، مورد بحث و بررسی قرار داده اند. بر حاصل مطالعات و بررسی های آنان نتایج به دست آمده نشان می دهد که دوزبانگی فی نفسه پدیده ای مثبت و مفید است که می تواند موجب پرورش توانایی ها و استعدادهای بالقوه فرد گردد. دانش آموزان غیر فارسی زبان در بدو ورود به مدرسه، زبان مادری خود را که در فرایندی پیچیده و در ارتباط مستقیم با محیط پیرامون خود فرا گرفته اند، در برنامه فارسی پیدا نمی کنند، چون سازماندهی محتوا و انتقال مفاهیم و برنامه درسی به زبان فارسی است که با مفاهیمی پیوند ندارند که بر اساس تجارب قبلی دانش آموزان به زبان مادری حاصل گردیده و همراه با بار عاطفی است در حالی که ارتباط غیررسمی درون مدرسه ای می تواند خارج از کانال در ارتباط رسمی به زبان مادری برقرار شود، این چنین گسستگی میان زبان مدرسه و زبان مادری دانش آموزان، ارتباط بر پایه ی انگیزه فردی را با دشواری مواجه می کند. لذا در این مقاله که بر اساس منابع کتاب خوانه ای و به صورت مروری تالیف شده است سعی داریم تا علاوه بر آشنایی با پدیده "دو زبانگی" ونیز تاریخچه پدید آمدن آن، به عوامل موثر در دو زبانگی و همچنین مزایا و معایب آن بپردازیم و چگونگی آموزش به افراد دو زبانه و شرایط آنها را فرا گیریم.

زبان، آموزش، دوزبانگی ، یادگیری، آموزش و پرورش.