یاسمن احمدی - کارشناس ارشد رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسین رحیم پور بناب - استاد دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حمزه مهرابی - استادیار دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
آرمین امیدپور - شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، اهواز، ایران

برای تفسیر تاریخچه رسوبگذاری و دیاژنزی توالیهای پالئوسن - میوسن، سازندهای جهرم و آسماری در دو چاه از میدان نرگسی در بخش جنوبی فروافتادگی دزفول مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس مطالعه ۲۷۰ متر مغزه حفاری و ۴۹۵ عدد مقطع نازک،در مجموع ۱۴ رخساره میکروسکوپی مختلف شناسایی شد که در چهار مجموعه رخساره ای دریای باز، سد، لاگون و پهنه جزر و مدی قرار میگیرند. ریزرخساره های سازند آسماری مربوط به بخشهای کم عمق حوضه بوده و شامل محیط های جزر و مدی و لاگون میباشند. ریزرخساره های سازند جهرم معرف بخشهای عمیق مانند رمپ میانی و دریای باز میباشند و رخسارههای پرانرژی محیط سد به وفور در این سازند مشاهده شده و به میزان کمتر دارای رخسارههای لاگونی نیز میباشد. با توجه به ویژگی های رخساره های میکروسکوپی فوق، یک رمپ کربناته کم عمق با شیب ملایم به عنوان محیط رسوبگذاری سازندهای مزبور در میدان نرگسی پیشنهاد می شود که سازند آسماری در بخشهای کم عمق تر این رمپ نهشته شده است. بر اساس شواهد پتروگرافی، توالی پاراژنزی سازندهای جهرم و آسماری در چهار محیط دریایی، جوی، تدفینی و بالاآمدگی تفسیر و طی سه مرحله ائوژنز، مزوژنز و تلوژنز، رسوبات را تحت تاثیر قرار داده اند. فرآیندهای دیاژنزی غالب در این سازندها شامل دولومیتی شدن، سیمانی شدن، انیدریتی شدن، میکرایتی شدن، نوشکلی، فشردگی، انحلال و شکستگی میباشند. فرایندهای دولومیتی شدن و انیدریتی شدن در سراسر سازند آسماری مشاهده شده و در سازند جهرم شدت کمتری دارند. سیمان های سازند آسماری اغلب دولومیتی و انیدریتی بوده و سیمان های سازند جهرم اغلب کلسیتی هستند.

سازند جهرم, سازند آسماری, میدان نفتی نرگسی, محیط رسوبی, دیاژنز