علی گوزلی
پرویز برزویی
بایرام اسماعیلی

از مباحث بسیار مهم حوزه برنامه درسی، مفهوم برنامه درسی ضمنی است که طیف وسیعی از نویسندگان و صاحبنظران حوزه برنامه درسی بدان پرداخته اند. فراگیران در کلاس درس به غیر از اهداف مصرح، مسائل دیگری را نیز می آموزند. این آموخته ها به نوعی آموخته های فرعی یا مازاد فرایند آموزش هستند که می توان آنرا تاثیرات جنبی نظام آموزش مدرسه ای نامید. از نظر فیلیپ جکسون برنامه درسی پنهان نتایج سطح دوم و مازاد تحصیل و برداشت های نهایی بچه ها از محیط مدرسه است. پژوهش حاضر که از نوع زمینه یابی و روش توصیفی می باشد به توصیف نتایج مازاد تحصیل دانش آموزان در مدرسه پرداخته و جامعه ی آماری، دانش آموزان پایه ی سوم متوسطه دوره ی اول آموزش و پرورش شهر زنجان بودند که از بین مدارس یک مدرسه ی دخترانه و یک مدرسه پسرانه به تصادف انتخاب شدند و از هر مدرسه نیز ۵۰ نفر به تصادف انتخاب شدند. چک لیستی در بین دانش آموزان توزیع شد و آنها آموخته های ضمنی خود را در مدرسه یادداشت کردند. موارد ذکر شده مرتب سازی شده و دسته بندی گردید گردید و به چهار مجموعه ی (مهارت های زندگی، موارد بهداشتی، رفتارهای مطلوب و رفتارهای نامطلوب(نابهنجار) ) نام گذاری گردید.

نتایج مازاد تحصیل،برنامه ی درسی پنهان، آموخته های ضمنی، برنامه ی درسی