محمد غفاری
علی نصر اصفهانی
ندا رجبانی

توسعه مهارت های تفکر انتقادی در بین دانشجویان در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از اهداف اساسی آموزش عالی عنوان شده است. برخی نظریه پردازان آموزشی پیشنهاد کرده اند که تفاوت های فردی در بهره مندی از مهارت های تفکر انتقادی تاثیر داشته و این امر از توانایی های شناختی و ویژگیهای شخصیتی دانشجویان ناشی می شود. با توجه به اهمیت ویژگیهای شخصیتی که در توسعه و بهبود مهارت های تفکر انتقادی عامل مهمی است، هدف مقاله حاضر بررسی ویژگیهای شخصیتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی اصفهان بر قدرت تفکر انتقادی آنها است. ویژگیهای شخصیتی شامل برون گرایی، سازگاری، وظیفه شناسی، ثبات هیجانی و گشودگی در مقابل تجربه است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی 1390 است. بر اساس نمونه گیری از جامعه محدود تعداد 160 نفر از - دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 91 دانشجویان برای نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری، نمونه گیری تصادفی ساده است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه ای حاوی 46 سوال استفاده شده است. جهت تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوایی استفاده شد. هم چنین برای سنجش پایایی پرسشنامه، پس از انجام یک مطالعه مقدماتی و تعیین واریانس سؤالات، از روش کودر-ریچاردسون استفاده شد که ضریب حاصله 0.77 بود. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه از آمار توصیفی و استنباطی و در این رابطه از روش های آماری تحلیل رگرسیون و آزمون دوربین- واتسون و از نرم افزار 18 SPSS استفاده شده است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که ابعاد پنجگانه شخصیت بر قدرت تفکر انتقادی دانشجویان تاثیر گذار می باشد و این پنج بعد توانسته اند 51 % واریانس متغیر وابسته ی قدرت تفکر انتقادی را تبیین کنند. همچنین نتایج آزمون دوربین- واتسون نشان می دهد که این مقدار برای هر یک از ابعاد پنجگانه شخصیت بین 1.7 و 2.1 است و این نشان دهنده این است که بین متغیرهای مستقل پژوهش خود همبستگی وجود ندارد.

شخصیت، ویژگیهای شخصیتی، قدرت تفکر انتقادی، دانشگاه اصفهان