معین غلامی - دانشجوی دکتری، مهندسی مکانیک-ساخت و تولید، دانشگاه بیرجند
سیداحسان افتخاری شهری - استادیار، مهندسی مکانیک-ساخت و تولید ، دانشگاه صنعتی بیرجند
مسعود رخش خورشید - استادیار، مهندسی مکانیک-ساخت و تولید ، دانشگاه صنعتی بیرجند

در راستای نیاز صنایع مختلف به موادی با نسبت استحکام به وزن بالا، اهمیت استفاده از روشهای تغییر شکل پلاستیک شدید جایگاه ویژهای پیدا کرده است . فرآیند پرسکاری شیاری محدود، یکی از موثرترین روشهای تغییر شکل پلاستیک شدید جهت تولید ورقهای فلزی با ساختار بسیار ریزدانه محسوب می شود. در این تحقیق ، به صورت تجربی اثر فرآیند پرسکاری شیاری محدود بر روی ورق آلومینیوم گرید ۶۰۶۱ مورد مطالعه قرار گرفته است . لذا در این راستا فرآیند پرسکاری شیاری محدود تا دو پاس کامل به صورت تجربی اجرا شد. پس از انجام فرآیند، به منظور بررسی خواص مکانیکی این ورقها آزمون کشش و میکروسختی انجام شد و ریزساختار این ورقها به کمک تصاویر میکروسکوپ نوری بررسی شد. نتایج آزمون میکروسختی نشان داد میزان میانگین سختی در پاس اول در جهت طول و ضخامت به ترتیب ، ۷/۴۱ و ۹/۴۸ درصد افزایش یافته است و به طور مشابه در پاس دوم میزان میانگین سختی در جهت طول و ضخامت به ترتیب ، ۷/۵۲ و ۹/۵۸ درصد افزایش یافته است . همچنین نتایج آزمون کشش نشان داد فرآیند CGP باعث افزایش استحکام تسلیم ۱۲۲ درصدی در پاس اول و ۱۵۰ درصدی در پاس دوم در نمونه های CGP می شود. نتایج مطالعات ریزساختاری نیز نشان داد اندازه دانه در هر دو پاس اول و دوم کاهش می یابد. البته میزان کاهش اندازه دانه در پاس دوم نسبت به پاس اول کمتر است . علاوه بر این ، مشاهده گردید میزان کاهش اندازه دانه میانگین در جهت ضخامت از جهت طولی بیشتر است .

ساختار ریزدانه - آلومینیوم - خواص مکانیکی -میکروسکوپ نوری - اندازه دانه