منیره دیزجی - هیات علمی، گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی میباشد. امروزه انرژی نقش برجسته ای را در حوزه های مختلف اقتصادی و سیاسی ایفا میکند. جوامع به دلیل محدودیت و کمیابی منابع انرژی، فشار هزینهای ناشی از افزایش قیمت انرژی، همچنین آثار محیط زیستی ناشی از مصرف انرژی های فسیلی، بدنبال راهکارهایی هستند تا مصرف انرژی را بدون آسیب زدن به روند رشد اقتصادی کاهش دهند. همچنین با توجه به نقش و اهمیت گسترده ی انرژی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها، تعیین عوامل تاثیرگذار بر تقاضای انرژی از اهمیت خاصی بر خوردار است. افزایش دانش و آگاهی، بهبود سرمایه انسانی و در نتیجه افزایش سطح توسعه انسانی منجر به درک بهتر اهمیت حفظ محیط زیست و کاهش مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر میشود. از سوی دیگر با توجه به گستردگی منابع انرژی در کشورهای عضو اوپک و ارتباط بین مصرف انرژی و توسعه انسانی، تعیین کم و کیف رابطه بین این دو متغیر میتواند در تبیین سیاستهای بخش انرژی کمک موثری کند. تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده و با استفاه از روش پانل دیتا طی دوره ۲۰۱۹ – ۱۹۹۸ تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی در پنج کشور عضو اوپک (ایران، اکوادور، ونزوئلا، قطر و نیجریه) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر مثبت متغیرهای شهرنشینی و ارزش افزوده بخش صنعت بر مصرف انرژی و تاثیر منفی شاخص توسعه انسانی و قیمت نفت بر مصرف انرژی در کشورهای مورد مطالعه می باشد.

شاخص توسعه انسانی, ارزش افزوده بخش صنعت, قیمت نفت, مصرف انرژی, پانل دیتا