مصطفی اسدی بکلویی - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع گرایش لجستیک و زنجیره تامین دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران
مهرداد کارگری - دانشیار دانشکده مهندسی صنایع و سیستم ها دانشگاه تربیت مدرس، تهران
سعید رمضانی - استادیار دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران

زنجیره تامین معکوس به طور کلی چشم اندازی از حفاظت محیط زیست و استفاده موثر از منابع آن را بازتاب می دهد. همچنین می توان از زنجیره تامین معکوس سود بیشتری به دست آورد. اغلب شرکت ها به مزایای اقتصادی زنجیره تامین معکوس توجه می کنند و مزایای اجتماعی آن را نمی بینند. به عنوان نمونه می توان به بازیافت لوازم خانگی الکترونیکی جهت آشنایی با زنجیره تامین معکوس اشاره کرد. موادی که ارزشی در بازار ندارند نوعی زباله محسوب می شوند و می توانند تاثیر نامطلوبی روی محیط زیست به جا بگذارند. بنابراین بازیافت این محصولات می تواند اثرات منفی آن ها روی محیط زیست را کاهش دهد .در این مقاله فرض شده است که می توان با درنظر گرفتن یک قیمت بازیافت معین ، مواد زائد را بازیافت کرده و سود اجتماعی زنجیره تامین معکوس را بیشینه کرد. با این کار می توان منابع زائد و آسیب آن ها بر محیط زیست را کاهش داد. در این مقاله یک زنجیره تامین معکوس سه سطحی شامل یک جمع آوری کننده۱، تولیدکننده مجدد۲ و دو خرده فروش۳ درنظر گرفته شده است .علاوه بر این ، این مقاله چهار استراتژی هماهنگی را مورد بحث قرار می دهد و تجزیه و تحلیل مقایسه ای دقیقی را بر روی تصمیم گیری های بهینه مدلهای مختلف انجام می دهد. سه تحلیل عددی برای نشان دادن اینکه چگونه تقاضای بالقوه بازار برای محصولات بازسازی شده و نسبت استفاده از محصولات استفاده شده بر سود مجموع کانال، مقدار بازیافت و قیمت های خردهفروشی در میان چهار مدل در یک زنجیره تامین معکوس تاثیر می گذارد، انجام می شود. نتایج نشان می دهد که سود کل کانال بهینه و مقدار بازیافت در یک زنجیره تامین معکوس در یک مدل متمرکز به حداکثر می رسد. با همان تقاضای بالقوه بازار برای محصولات بازتولید شده و نسبت استفاده از محصولات استفاده شده، یک مدل متمرکز سود اقتصادی و اجتماعی را در مقایسه با سه مدل دیگر به حداکثر می رساند .

زنجیره تامین معکوس، استراتژی های هماهنگی ، مقدار بازیافت ، منفعت اجتماعی