حسین فیوضی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران
مهدی بهرامپور - پژوهشگر مرکز مهندسی سیستم ها دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران
مهدی طبری - پژوهشگر مرکز مهندسی سیستم ها دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران

ایران بزرگترین تولید کننده این محصول در جهان است ، با سهمی معادل ۹۵% ، اما سهم ایران از صادرات این محصول در بازار جهانی تنها حدود ۵% است و تولید کنندگان ایرانی کمترین منفعت را از تجارت جهانی این محصول با ارزش را در اختیار دارند. علت کمبود بودن سهم از بازار نیز به دلیل حجم بالایی از محصولات است که بصورت فله به چند کشور خاص ارسال میشود و پس از فرآوری و بسته بندی با برند های این کشورها به بازار های مصرف ارسال میشود.گفتنی است متوسط قیمت هرگرم زعفران صادرشده به امارات متحده معادل ۵.۱ دلار، به اسپانیا ۶.۱ دلار، عربستان سعودی ۲.۱ دلار، هنگ کنگ ۵.۱ دلار و هند ۶.۱ دلار بوده است . بر این اساس می توان گفت قیمت هر گرم زعفران صادراتی حدود بیست هزارتومان می باشد. صادرات زعفران ۶.۱ دلار به ازای هر گرم به اسپانیا در حالیست که این کشور زعفران فله ایران را پس از بسته از قریب یک دهه پیش که مبحث افزایش صادرات محصولات غیرنفتی به محور اصلی اقتصاد بندی به قیمت بالایی بفروش می رساند. کشور تبدیل شده است ؛ داشتن یک برنامه جامع برای تولید و صادرات زعفران و کسب عایدی بیشتر از سهم بازار های جهانی به یک الزام تبدیل شده است .این پژوهش با استفاده از عوامل موثر بر صادرات زعفران در چارچوب سیستم های پویا، مدلی را برای توسعه صادرات و افزایش سهم ایران از بازار جهانی را ارایه نموده است .در این تحقیق پس از مرور ادبیات و پیشینه تحقیق به وسیله نرم افزار ونسیم ؛ نمودار جریان رسم و سپس شبیه سازی و اعتبار سنجی را نیز انجام داده ایم و در انتها نیز با طرح سناریو سازی و تحلیل نتایج پیشنهادهایی را برای اخذ تصمیمات مناسب ارایه شده است . با توجه به نتایجی که بدست آورده ایم ؛ متوجه می شویم که عواملی همچون بسته بندی مناسب ، فراوری و... به تنهایی الزامات اصلی صادرات زعفران نیست ؛ بلکه عدم وجود یک برنامه جامع و مدون صادراتی مهمترین علت و دلیل نرخ پایین صادرات و ایران و بهره گیری از بازار جهانی است .

پویایی شناسی سیستم ها، صادرات زعفران، لجستیک و زنجیره تامین