رحیم مختاری - استادیار حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز
الهام کاراندیش - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز

مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بحث و بررسی در خصوص ابراء در نظام حقوقی ایران و انگلیس پرداخته است. ابراء ازجمله عوامل سقوط تعهد محسوب می شود و با عمل به آن توسط طلبکار، بدهی از ذمه بدهکار ساقط می گردد. نظم عمومی و تلاش برای حفظ و ارتقاء آن ایجاب می نماید تا قانونگذار عواملی را که می تواند در تکمیل فرایند نظم عمومی موثر باشد را گسترش دهد ازجمله این عوامل می توان به ابراء اشاره نمود. ابراء عملی است که در فقه اسلامی، به خصوص فقه امامیه موردتوجه قرارگرفته است. قانون مدنی ایران با توجه به نظر فقهای اسلامی، موضوع ابراء را موردتوجه قرار داده و در مواد ۲۸۹ الی ۲۹۱ به ابراء پرداخته است. هرچند که در سایر مواد قانونی نیز از آن بهره مند گردیده است. از دیدگاه قانون مدنی با ابراء بدهی، دین از ذمه مدیون ساقط می گردد، همچنین ابراء ذمه میت از دین صحیح دانسته شده است. در نظام حقوقی انگلیس ابراء عقد است و قاعده کلی این است که طرفین قرارداد، همانگونه که می توانند از طریق توافق برای خود تعهداتی به وجود آورند، خواهند توانست از طریق توافق، یکدیگر را از تعهداتشان مبرا سازند.

ابراء، ایقاع، عقد، فقه امامیه، حقوق ایران، حقوق انگلیس