داریوش بخردیان - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، گروه فقه و حقوق اسلامی، شیراز، ایران
اکبر یوسفی تیره شبانکاره - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، رشتهی حقوق خصوصی، شیراز، ایران

معاملات و داد و ستد از زمانهای بسیار دور بلکه از خلقت انسان بین مردم انجام می گرفته و یک امر اجتناب ناپذیر می باشد و از طرفی معامله معاطات یکی از مسائل مهم فقهی و ضروری است که بین مردم متداول بوده و آشنایی با آن و رعایت احکام فقهی در آن گامی به سوی اقتصاد جامعه برداشته می شود.ایجاب و قبول از ارکان مهم عقود و معاملات اسلامی است، البته گاهی ایجاب و قبول لفظی است و گاهی فعلی، که از آن به معاطات نیز تعبیر میشود. در بسیاری از عقود و معاملات اسلامی، فقیهان عقیده دارند چنانکه آن معامله با عقد لفظی تحقق یابد، با معاطات نیز محقق می شود. در تقسیم بندی موضوعات فقهی، نکاح در بخش عقود جای گرفته که نیازمند ایجاب و قبول است. نکاح معاطاتی در فقه و حقوق به معانی مختلفی آمده است. یکی از معانی رایج آن عدم اجرای صیغه ایجاب و قبول است .مشهور فقها ، لفظی بودن ایجاب و قبول را در عقد نکاح شرط میدانند و معتقدند نکاح معاطاتی باطل است ، بلکه در این مورد اجماع شده . قانون مدنی نیز بر لفظی بودن ایجاب و قبول در عقد نکاح صراحت دارد . اما برخی با توجه به دلایلی مدعی صحت نکاح معاطاتی شده اند این پژوهش روش تحقیق از نظر گردآوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد . به این ترتیب که ابتدا با شناسایی منابع و مآخذ و مطالعه وبررسی و تطبیق نظریات فقهی و حقوقی همراه با فیش برداری و مرتب سازی از مطالب جمع آوری شده است.

معاطات، عقد، بیع، ایقاعات، فقه