حدیثه رنجبر - دانشجو کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه تهران
عباس راهدان - دانشجو دکتری آبخیزداری دانشگاه تهران

جنس خارشتر ،گیاهانی چندساله از خانواده بقولات Papilionaceae هستند. این جنس دارای ۱۲ گونه در دنیا می باشدکه تنها دو گونه از آن در ایران رویش دارد. گونه maurorum Alhagi درکشور پراکنش وسیع داشته و گونه دیگر فقط درنواحی جنوب و جنوب غرب کشور رویش دارد. خارشتر درختچه های چند ساله، خشبی، کوچک با ارتفاع ۱-۰/۵ متر، دارای ساقه های خاردار و منشعب، گلها منفرد یا دوتایی، ارغوانی رنگ، برگها واژ تخم مرغی و کوچک، نیام میوه بدون کرک و نازک، با ریشه چوبی و عمیق است .مان ها (شیرابه های قندی): به عنوان یکی از محصولات فرعی مراتع و جنگلها از جایگاه ویژهای برخوردار هستند. پوششغنی فون و فلور و تنوع اقلیمی در کشور ایران سبب ظهور مان هایی منحصر به فرد با فرمولاسیون خاص و مکانیسم تولیدپیچیده شده که از قدیم الایام مورد توجه حکمایی چون ابن سینا قرار داشته و اثرات متنوع و شفابخش آنها در طب سنتیکاربرد داشته است. ترنجبین حاصل فعالیت حشره ای جوربال Poophilus nebulosus Leth بر روی گیاه خارشتر با نام علمیAlhagi persarum است. ترنجبین یا ترانگبین در واقع عسلک کف مانند گونه ای زنجرک است که در اثر تغذیه از گیاهخارشتر به صورت دانه های ریز سفید و زرد به بیرون ترشح می شود.در ایران ترنجبین را برای درمان زردی نوزادان استفاده میکنند از دیگر خواص این دارو تب بر بودن آن است که به علت طعمشیرینش خوراندن آن به کودکان خردسال آسان تر است

و persarum Alhagi، خارشتر Poophilus nebulosus، مان (شیرابه قندی)