متین وحدتی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه محقق اردبیلی
امیرعباس پورمهدی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری (فضاهای آموزشی_ فرهنگی)، دانشگاه علم وصنعت ایران
سیدمهدی موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه محقق اردبیلی

فخر ومدین نوعی دیوار چینی در معماری ایرانی- اسلامی است که به دلیل حفظ دید بصری و همچنین کنترل و بازی با نور و سایه در پیرامون باغ ها و فضاهای مذهبی ا زجمله بناهای آرامگاهی و مقابر که پس از مساجد، مه مترین آثار معماری و شهرسازی هستند، ساختهمیشود. ساخت این بناها از سده ی ۴ ه.ق ،آغاز و با فراز و فرودهایی تا دوران صفوی ادامه داشت. نظر به آثار بازمانده، دوران ایلخانی اوجبکارگیری و ساخت فخر و مدین در این بناهای تاریخی است. دراین پژوهش، تعدادی از مساجد و آرامگاه های به جامانده از دوره هایایلخانی، تیموری و صفوی مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است و این پرسش اصلی را که فخر و مدین چه سیر تحولی در دوران اسلامیبا تاکید بر سه دور هی مذکور، طی نموده است و کاربرد آن در تطبیق با هم چگونه قابل تشریح و ردگیری است، دنبال می نماید. اینپژوهش، به روش توصیفی- تحلیلی بر پایه استدلال منطقی، انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسناد معتبر تاریخی و بررسی تصاویر و مراکز اسناد جمع آوری گردی د. نتایج این پژوهش، فخرومدین را عنصری کاربردی معرفی و مهمترینشاخصه های آن را، زیبایی بصری، آسایش محیطی، محرمیت، شفافیت، امنیت، معنویت و تعامل بصری عنوان می کند.

فخرومدین، مسجد، آرامگاه، ایلخانی، تیموری، صفوی