سعیده آذرپیکان - کارشناسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
مینا صفائیان - کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران

گسترش فزاینده شهرها وابستگی جوامع به خودرو در دهه های اخیر موجب بروز تاثیرات منفی بر محیط زیست،سلامت و ایمنی انسان گشته است. در همین رابطه رویکرد توسعه پایدار در بخش حمل ونقل باهدف کاهش ایناثرات نامطلوب، تحت عنوان حمل ونقل پایدار مطرح شده است . حمل ونقل پایدار نظامی است که ضمن پاسخ بهتقاضای جابجایی انسان، کالا و انرژی، با در نظر گرفتن سه پیش فرض اصلی محیط زیست، اجتماع و اقتصادپایدار باشد. راهبردهای متفاوتی به منظور دستیابی به یک نظام حمل ونقل پایدار شهری وجود دارد، که از آنجمله میتوان به مواردی چون تاکید برساخت فشرده شهری، بهبود وضعیت حمل ونقل عمومی، ترویجپیاده روی و دوچرخه سواری و... اشاره کرد. با توجه به مزایای اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و سیاسیدوچرخه سواری در رابطه با دستیابی به اهداف موردنظر حمل ونقل پایدار، شناسایی عوامل تاثیرگذار بر استفادهاز دوچرخه به عنوان یک شیوه حمل ونقل ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بینعوامل موثر بر دوچرخه سواری با میزان استفاده ساکنین منطقه ۶ شهر شیراز این شیوه حمل ونقل و همچنیناولویت بندی زیرساخت ها، برنامه ها و مداخلات سیاسی و قانونی مرتبط با بهبود وضعیت دوچرخه سواری بهدنبال سنجش ظرفیت استفاده از این شیوه سفر در این منطقه از شهر می باشد. از علل انتخاب شهر منطقه ۶شهر شیراز به عنوان مورد مطالعاتی، میتوان به مواردی چون طول کم سفرهای درون شهری ، شیب مناسباکثر معابر و شرایط آب و هوایی اشاره کرد که تقریبا امکان دوچرخه سواری را در اکثر طول سال فراهم می کند.این پژوهش کاربردی است، دارای ماهیت توصیفی، تحلیلی می باشد و با استفاده از روش های موردی وپیمایشی و تحلیل کمی داده ها به دنبال دستیابی به اهداف موردنظر خود است . ارزیابی نتایج پژوهش نشانمیدهد که عواملی چون سن افراد، جنسیت، شرایط آب و هوایی، ویژگی های توپوگرافی و کیفیتزیرساختهای مرتبط با دوچرخه سواری با میزان استفاده ساکنین از دوچرخه رابطه معنادار داشته اند وراهکارهایی چون ارائه تسهیلات و امتیازات توسط محل های کار یا تحصیل به افراد دوچرخه سوار، احداثپارکینگ دوچرخه، ممنوعیت تردد خودرو در برخی از خیابان های مرکزی شهر و تعبیه خطوط و مسیرهایدوچرخه سواری به شکلی مناسب ازنظر شهروندان به عنوان مهمترین راهکارهای مرتبط با بهبود وضعیتدوچرخه سواری شناخته شده اند. همچنین ارزیابی گرایش ساکنین منطقه به استفاده از دوچرخه، ظرفیت بیشترسهم مد دوچرخه سواری از سفرهای درون شهری در این شهر را نسبت به شرایط کنونی نشان می دهد.

حمل ونقل پایدار، مسیر دوچرخه سواری، منطقه ۶ شهرداری شیراز