محمد شجاع الدینی اردکانی - شرکت نفت و گاز پارس

افزایش قیمت جهانی نفت خام و نیاز روز افزون کشورهای جهان به این انرژی، مهندسین مخزن را واداشته است تا با طراحی مناسب وکمترین هزینه ی ممکن، بیشترین تولید را داشته باشند. به کارگیری روش های مناسب برای حفظ و صیانت مخزن، بالا بردن راندمان تولید و سعی بر نگه داشتن آن در حد مطلوب در طول زمان، از جمله موارد مهم و اصلی در بحث مدیریت مخازن نفتی است. با توجه درصد بازیافت بسیار پایین تولید طبیعی، ادامه ی تولید از میدان با توجه به سرمایه گذاری های انجام شده منوط به انجام عملیات ازدیاد برداشت است. «سیلاب زنی آب» به مخازن نفتی یکی از معمول ترین روش های ازدیاد برداشت از مخازن است. با توجه به دریایی بودن لایه ی نفتی میدان پارس جنوبی و در دسترس بودن آب دریا، طبق مطالعات انجام شده و هم چنین تجارب شریک قطری این میدان، سیلاب زنی آب، گزینه اصلی ازیادبرداشت از لایه نفتی است. مطالعات آزمایشگاهی و انجام آزمایشات میدانی نشان داده اند که تزریق آب نمک رقیق (درجه شوری کم تا ۵۰۰۰ پی. پی.ام) اقتصادی بودن تولید از میادنی که تحت سیلاب زنی آب هستند را افزایش می دهد. چون تزریق آب نمک رقیق به میدان از نظر عملیاتی شبیه به سیلاب زنی آب است و مانند روش های ازدیاد برداشت شیمیایی به مواد افزودنی گران نیازی نیست، در دهه ی اخیر توجه زیادی به این روش به عنوان روشی برای ازدیاد برداشت شده و نتایج آزمایشگاهی و میدانی گوناگونی منتشر شده است. در این مقاله، با مرور نتایج منتشر شده از سیلاب زنی آب شور رقیق، فهرستی از سوالاتی که برای اجرای روش انتخابی در مقیاس میدانی پاسخگویی به آنها لازم است، مطرح شده و به طور مختصر به امکان سنجی تزریق آب نمک رقیق جهت افزایش بازیافت در لایه ی نفتی میدان پارس جنوبی پرداخته خواهد شد. لازم به ذکر است که با توجه به جدید بودن این روش، اجرای آن نیاز به مطالعات گوناگون آزمایشگاهی، مدل سازی و اجرا در مقیاس پایلوت و درنهایت تعیین مدل اقتصادی است.

سیلاب زنی, آب نمک رقیق, لایه نفتی میدان پارس جنوبی