سیده زهرا شریفی - دانشجوی دانشگاه فرهنگیان
عادل سلیمانی - مدرس دانشگاه فرهنگیان

هدف کلی پژوهش حاضر که از نوع کیفی بوده و با رویکرد مشارکتی انجام شده است، تسهیل یادگیری درس پنجم کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی باعنوان زندگی با طعم حسرت است. جامعه ی آماری این پژوهش در تدریس اول ۱۱ نفر و در تدریس دوم ۱۵ نفر بوده اند. در فرایند اجرای درس پژوهی در دو بار تدریس، داده ها با روش مشاهده مستقیم و مصاحبه نیمه ساختارمند پس از تدریس درس پنجم از کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی در مدرسه صدیقه کبری واقع در استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، جمع آوری و مورد نقد و بررسی قرار گرفت. تدریس اول با روش پیش سازمان دهنده در ۶۳ دقیقه و تدریس دوم با روش ساخت گرایی در ۶۲ دقیقه اجرا شد. بعد از اجرای اول، اجرا مورد نقد اعضای گروه قرار گرفت و بعد از اجرای دوم نیز اعضای گروه، جلسه ی تدریس را نقد کردند. با توجه به بررسی های انجام شده که توسط اعضای تیم صورت گرفت، نقاط قوت و ضعفی در تدریس اول و اجرای آن بیان شد و پس از تجدید نظر و اصلاح نقاط ضعف و به کارگیری پیشنهادات بیان شده، تدریس دوم با رویکرد مشارکتی فعال و روش ساخت گرایی اجرا شد. با به کارگیری روش ساخت گرایی و اعمال ایده های نو در تدریس دوم، تغییراتی در فرایند یاددهی- یادگیری دانش آموزان مشاهده شد که نشان دهنده ی تاثیرگذاری اعمال نقدهای اعضای تیم و تصحیح اجرای معلم بود. این روش ها و اصلاحاتی که انجام گرفت، با توجه به تدریس اول و نقد و بررسی هایی بود که توسط اعضای تیم به طرح درس و اجرای آن وارد شد. بعد از رسیدن به اشباع نظری، یافته ها توسط کدگذاری های متعارف محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تعداد ۱۱۳ کد باز، ۹ کد محوری و ۳ کد گزینشی از تجزیه و تحلیل یافته ها حاصل شد. یافته ها نشان داد که عوامل مهارت آشنایی با هنجارها، مهارت مدیریت زمان، مهارت ارتباطی، مهارت حفظ انگیزش، مهارت مدیریت کلاس، مهارت فن بیان، مهارت استفاده از تکنولوژی و وسایل، مهارت تدریس کردن، مهارت ارزشیابی و در کل، مهارت های ادراکی، مهارت های انسانی و مهارت های فنی در تسهیل یادگیری درس فوق الذکر اثرگذار هستند.

درس پژوهی، توسعه حرفه ای، مدیریت و سبک زندگی، ساخت گرایی