محمد جواد مهدی زاده راینی - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
سامان ضیایی - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
محمود احمدپور برازجانی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
امید شریفی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران

یکی از عواملی که در دست­یابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا می­کند، گسترش بخش مالی کشورها است. لذا، توسعه و گسترش بازارهای مالی در بخش کشاورزی این کشورها از اهمیتی ویژه برخوردار است. همچنین، یکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت رشد اقتصادی مستمر و باثبات است. از جمله عوامل موثر بر رشد اقتصادی آزادی اقتصادی است. لذا، هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر توسعه مالی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی کشورهای منتخب خاورمیانه با تاکید بر ایران با استفاده از داده­های تلفیقی طی دوره ۱۳۹۶-۱۳۸۵ است. روش مورد استفاده در این مطالعه با توجه به نتایج آزمون هاسمن روش اثرات ثابت است. نتایج به­دست آمده نشان داد که گسترش مالی، آزادی اقتصادی، سرمایه فیزیکی و نیروی کار شاغل در بخش کشاورزی به­ترتیب و با ضرایب ۳۹/۰، ۴۲/۰، ۳۱/۰ و ۱۲/۰ تاثیر مثبت و معنی­داری بر رشد تولیدات بخش کشاورزی کشورهای خاورمیانه و ایران دارد. بنابراین، پیشنهاد می­گردد کشورهای خاورمیانه و به­ویژه ایران با باز کردن درهای تجارت از طریق از بین بردن موانع تعرفه­ای و محدودیت­های تجاری می­توانند رشد بیشتری در بخش کشاورزی داشته باشند.

گسترش مالی, آزادی اقتصادی, خاورمیانه, داده های تلفیقی, ایران