محمدامین خدابین - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، چهارمحال و بختیاری، ایران
صاحب سودایی مشایی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
رحیم برزگر - دانشگاه شهرکرد
مسعود قاسمی قهساره - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، چهارمحال و بختیاری، ایران.

به منظور بررسی اثر تلقیح باکتری های محرک رشد بر ویژگی های خاک، جذب عناصر غذایی و رشد فلفل دلمه ای، پژوهشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با پنج گونه از باکتری های محرک رشد (Bacillus subtilis ، Azospirillum lipoferum، Azotobacter chroococcum، Enterobacter cloacae و Pseudomonas putida) با سه تکرار در سال ۱۴۰۰در گلخانه گندم زار اصفهان انجام شد. خصوصیات شیمیایی و زیستی خاک، جذب نیتروژن، فسفر و پتاسیم و خصوصیات رشد و عملکرد میوه بعد از برداشت بررسی شدند. نتایج نشان داد که افزودن باکتری های محرک رشد بر برخی از ویژگی های خاک و رشد فلفل دلمه ای تاثیر می گذارد. تیمارها از نظر نیتروژن کل، فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک، تنفس و جمعیت میکروبی محیط ریشه، جذب نیتروژن و پتاسیم، عملکرد و تعداد میوه (p≤۰.۰۱) تفاوت معنی داری نشان دادند. بهترین میزان نیتروژن خاک (۴۴/۰ درصد)، میزان جذب نیتروژن (۸/۲۸ گرم بر مترمربع) و وزن خشک اندام هوایی (۰/۵۶۵ گرم بر مترمربع) در تیمار باکتری Azotobacter chroococcum مشاهده شد. بیشترین جمعیت میکروبی ریزوسفر (cfu.g-۱۱۰۶×۶/۷) و نسبت جمعیت محیط ریزوسفر به غیرریزوسفری (R/S) (۹/۴۷) در تیمار Enterobacter cloacae بود. وزن تر و وزن خشک اندام هوایی گیاه در تیمار Azospirillum lipoferum بیشتر بود که با تیمار Azotobacter chroococcum و Enterobacter cloacae تفاوت معنی داری نداشت. در تیمار Enterobacter cloacae، عملکرد (۸/۱۸ کیلوگرم بر مترمربع) و تعداد میوه (۸/۶۵ در مترمربع) بیشتر بود. مصرف زادمایه باکتری های Enterobacter cloacae، Azotobacter chroococcum و Azospirillum lipoferum بر شاخص های رشدی فلفل بیشتر بود که می توان کاربرد این باکتری ها را به عنوان کود زیستی در پرورش فلفل دلمه ای توصیه نمود.

ازتوباکتر, انتروباکتر, جذب نیتروژن, خصوصیات زیستی خاک, عملکرد