حسن قادری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکدهی مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
کورش حجازی - استادیار، دانشکدهی مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

ساز ههای مستهلک کننده ی انرژی در مواردی که انرژی جنبشی زیاد جریان منجر به خرابی هایی از قبیل فرسایش کانال پایاب، سایش سازههای هیدرولیکی، تولید امواج مخرب در پایاب یا پدیده ی آبشستگی شود، از اهمیت بیشتری برخوردار میشوند. با توجه به شرایط زیست محیطی، اقتصاد طرح و مقدار انرژی که بایستی مستهلک گردد، میتوان از روشها و سازه های مختلفی برای اتلاف و کنترل انرژی استفاده کرد. به منظور افزایش شدت تجزیه ی جت پرتاب شده در جام های پرتابی، انتشار هرچه بیشتر آن در هوا و افزایش سطح مقطع جت به هنگام اصابت به سطح پایاب، بلوک های شکافنده ی جریان در طرح های هیدرولیکی نقش مؤثری ایفا می کنند. در مطالعات مدل فیزیکی حاضر، انرژی جت خروجی از سرریز آزاد، قبل از ورود به حوضچه ی استغراق برای شدت جریان های مختلف در دو حالت سرریز با مانع و سرریز بدون مانع اندازه گیری شده است. نتایج حاصل از این آزمایشات نشان دهندهی مقدار انرژی مستهلک شده بر روی سرریزه ای با مانع برای حالت های مختلف، از نظر ابعاد و تعداد بلوکهای روی سرریز میباشد که امکان مقایسه بین حالات مختلف چیدمان بلوک را از نظر استهلاک انرژی فراهم می آورد. در این مطالعات مشخص شد تغییر در عرض بلوک نسبت به تغییرات طول بلوک به مراتب اثر بیشتری بر روند استهلاک انرژی دارد ، همچنین استفاده از بلوک با ابعاد کوچک در حالتی که ارتفاع آب روی سرریز زیاد است، به دلیل استغراق بلوک و عملکرد نامناسب آنها توصیه نمیشود

استهلاک انرژی، بلوک های کاهنده انرژی، سرریز آزاد، مدل فیزیکی