زکیه زارع - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، گرایش تفسیر تطبیقی، دانشگاه یزد.
محمدحسین برومند - دانشیار علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات دانشگاه یزد.
محمدعلی حیدری - استادیاد علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات دانشگاه یزد (نویسنده مسئول).
عباس اسماعیلی زاده - دانشیار علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد

در قرآن کریم، دلیل آمدن انسان به این جهان دستیابی به عالی­ ترین شکل عملکرد ذکر شده است: «الذی خلق الموت و الحیاه لیبلوکم ایکم احسن عملا» (ملک/ ۲). به طور قطع از ابتدای خلقت انسان تاکنون، برگزیدگانی آمده ­اند که این هدف را به فعلیت رسانیده باشند. از این افراد در آیات قرآن با عنوان نبیین، صدیقین، شهدا و صالحین یاد شده است. پژوهش حاضر در پی آن است که با به ­کارگیری روش توصیفی _ تحلیلی روشن سازد که قرآن کریم در مجموعه آیات خود، دقیقا چه معنایی برای این چهار گروه تبیین کرده است؟ برای این منظور پس از اثبات اینکه ایشان برترین و کامل­ترین انسان­ ها هستند، ابتدا مفهوم هریک به شیوه تفسیر موضوعی در آیات روشن شده، سپس برای رفع تداخل مفهومی برخی با یکدیگر و روشن ساختن وجه تمایز هرکدام، با نگاه به سیر تاریخ بشر از ابتدا تاکنون و توجه به مویدات روایی، به شکل دقیق، مصداق هریک از ایشان آشکار خواهد شد. نتیجه پژوهش نشان می ­دهد که نبیین، صدیقین و شهدا هریک مصادیق بارز و مشخصی در طول تاریخ داشته ­اند و مصادیق حقیقی صالحین در عصر غیبت تا زمان ظهور منجی موعود(ع) خواهند بود.

نبیین, صدیقین, شهدا, صالحین, برگزیدگان معنوی