عوامل و فرایندهای تشکیل خاک در اقلیم های مختلف ایران (مروری بر تحقیقات دو دهه اخیر گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران)
عنوان مقاله: عوامل و فرایندهای تشکیل خاک در اقلیم های مختلف ایران (مروری بر تحقیقات دو دهه اخیر گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران)
شناسه ملی مقاله: JR_IJSWR-53-3_013
منتشر شده در در سال 1401
شناسه ملی مقاله: JR_IJSWR-53-3_013
منتشر شده در در سال 1401
مشخصات نویسندگان مقاله:
احمد حیدری - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری، دانشگاه تهران
خلاصه مقاله:
احمد حیدری - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری، دانشگاه تهران
شناخت دقیق خاک ها و ردهبندی آنها در اعمال مدیریتهای مختلف نقش تعیین کننده دارد. هدف از این مطالعه تجمیع بخشی از نتایج حاصل از مطالعات در قالب پایاننامهها و رسالههای انجام شده و مقالههای مستخرج از آنها در مورد عوامل و فرایندهای خاکسازی در اقلیمهای مختلف ایران است که در طی دو دهه اخیر در اقلیمهای مختلف کشور در گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران انجام شده است. تنوع عوامل خاکسازی اعم از اقلیم، مواد مادری، توپوگرافی، پوشش گیاهی و زمان تشکیل و فرایندهایی که منجر به ظهور و بروز خصوصیات و عوارض شناسایی مختلف شده است، موردمطالعه و کلاسهای ردهبندی خاک ها بر اساس سامانه ردهبندی خاک آمریکایی تا سطح گروه بزرگ تعیین شده است (اطلاعات تمامی خاک ها تا سطح فامیلی خاک در منابع ارجاع شده آمده است). صفات مورفولوژیکی غالب در خاک رخهای موردمطالعه در هر منطقه مطالعاتی اعم از محدودیتها و مزایای موجود تعیین شدهاند. علاوه بر کلاسهای خاک، خصوصیات مورفولوژیکی، میکرو مورفولوژیکی، فیزیکی، شیمیایی، کانیشناسی رس، میزان ذخیره کربن آلی و کربن غیرآلی، ژئوشیمی خاک های تشکیل شده با جزئیات لازم تشریح شدهاند. از میان ۱۲ رده خاک در سامانه ردهبندی آمریکایی حداقل ۷ رده، و از میان ۳۲ گروه مرجع سامانه ردهبندی WRB حداقل ۱۶ گروه مرجع در مناطق مطالعه شده وجود دارند. نتایج میکرو مورفولوژی تاثیرگذاری رسوبات بادی را بر خاک های تشکیل شده بر روی بازالت اثبات نمود. ایلایت و کلرایت در کانیشناسی رس بسیاری از خاک های مناطق موردمطالعه نشان دهنده جوان بودن خاک های موردمطالعه است. در خاک هایی که قدری تحول بیشتری پیدا کردهاند (مانند ورتیسولها و اریدیسولها) اسمکتایت دیده شد. تشکیل آلوفانها از مواد آذرآواری نیز حاکی از غالبیت آلومینیوم بر سیلیسیم در مراحل اولیه هوادیدگی آنها است. تقریبا همه فرایندهای خاکسازی در این مطالعه مورد بررسی و بحث قرار گرفتند و از بعد آموزشی و پژوهشی دیدگاه روشنی از خاک های کشور نشان داده شد.
کلمات کلیدی: تشکیل خاک, رده بندی خاک, فرایندهای خاکسازی, عوامل خاکسازی, خاک های ایران
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1658568/