موسی عنبری - دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
سیداحمد فیروزآبادی - دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
سیما سروش - کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشگاه تهران

به نظر می‎رسد با تغییر نگرش‎ها درباره مصرف در جامعه روستایی ایران و رواج پدیده مصرف‎گرایی در جامعه، میل به مصرف در روستاییان نیز افزایش یافته و تمرکز از نیازهای اساسی به سمت نیازهای کاذب و مخصوصا تجملی تغییر پیدا کرده است. مسئله اصلی این پژوهش شناسایی برخی عوامل دخیل در به ‎وجودآمدن و تشدید مصرف‎گرایی روستایی است. با استفاده از نظریه های وبلن، بوردیو، دوزنبری این مسئله تحت بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش از روش تحقیق کمی و پرسش نامه استفاده شده است. نمونه ۳۰۰ نفر افراد بالای ۱۵ سال هستند که از سه روستای کوشک هزار (فارس)، نقندر (خراسان رضوی) و تنگسرخ (کهکیلویه و بویراحمد) انتخاب شده‎اند. یافته‎ها حاکی از وجود مصرف‎گرایی در سطح متوسط در بین روستاییان تحت مطالعه است که دراین میان، زنان مصرف‎گراتر از مردان هستند. درآمد، تحصیلات، مادی گرایی، رقابت منزلتی، بیان خود و رفت وآمد به شهر رابطه معنی‎دار و مثبتی با متغیر وابسته (مصرف‎گرایی) داشته‎اند و سن با متغیر مصرف گرایی رابطه معنی‎دار و عکس دارد. ازسوی دیگر، محل تولد (شهر یا روستا)، رفت وآمد خانوارها و روستاهای مختلف نیز رابطه معنی‎داری با متغیر وابسته (مصرف‎گرایی) نداشته‎اند.

مصرف‎گرایی, مادی گرایی, بیان خود, رقابت منزلتی, روستا