هانیه فاتحی فلاحتی - Department of Soil Science, Faculty of agriculture, University of Guilan, Rasht, Iran
مریم خلیلی راد - Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, University of Guilan, Rasht, Iran
اکبر فرقانی - Department of Soil Science, Faculty of agriculture, University of Guilan, Rasht, Iran
محمود فاضلی سنگانی - Department of Soil Science, Faculty of agriculture, University of Guilan, Rasht, Iran

با توجه به اهمیت روی در تغذیه گیاه برنج، پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر تیمار زمان غرقاب بر مقدار روی قابل دسترس در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت جداگانه در دو خاک اسیدی و قلیایی انجام شد. تغییر در توزیع فرم های مختلف روی نیز قبل و در انتهای دوره غرقاب با یکدیگر مقایسه شد. خاک­ها به مدت ۹۰ روز غرقاب و سپس در زمان های ۰، ۷، ۱۵، ۳۰، ۴۵ و ۹۰ روز پس از غرقاب پارامترهای Eh، pH و روی قابل دسترس گیاه در خاک اندازه­گیری شد. فرم های مختلف روی در خاک نیز با استفاده از روش عصاره گیری دنباله ای تعیین شد. به طور کلی، در هر دو خاک اسیدی و قلیایی پس از غرقاب، مقدار روی قابل دسترس کاهش یافت. شرایط غرقاب منجر به کاهش معنی دار فرم محلول+تبادلی و فرم آلی روی شد درحالی که در پایان دوره غرقاب، فرم کربناتی روی در خاک قلیایی به طور معنی دار افزایش یافت. در هر دو خاک اسیدی و قلیایی تغییرات چندانی در فرم روی متصل به اکسید منگنز مشاهده نشد درحالی که مقدار روی متصل به اکسیدهای آهن بی شکل و بلوری افزایش و مقدار روی باقی مانده کاهش معنی­دار داشت. به طورکلی نتایج نشان داد که غلظت روی در خاک های غرقاب تا حد زیادی تحت تاثیر تغییر در فرم های مختلف آهن است. علاوه بر این، در شرایط غرقاب فرم هایی که قابلیت دسترسی بیشتری برای گیاهان دارند کاهش می­یابد که این امر می­تواند منجر به ایجاد شرایط کمبود روی برای گیاه برنج گردد. بنابراین توصیه می­شود مقدار روی قابل دسترس در خاک، از طریق کاربرد خاکی و یا محلول­پاشی کودهای حاوی روی به گونه­ای مدیریت گردد که کاهش آن در طول دوره غرقاب بر عمکرد گیاه اثر منفی نداشته باشد.

Paddy soil, Plant available zinc, Reduction conditions, Sequential extraction