لیلا یزدان پناه - استادیار گروه علوم اجتماعی
فاطمه صمدیان - کارشناس ارشد جامعه شناسی

مقاله حاضر به موضوع اختلال هویت جنسیتی با تاکید بر ویژگی های خانوادگی افراد دارای این اختلال،در مقایسه با افراد بهنجار،می پردازد.هویت ابعاد مختلفی دارد که یکی از آنها هویت جنسیتی است که در سنین کودکی کسب می شود و عوامل و شرایط خاصی، مخصوصا در بستر خانوداه،در شکل گیری آن نقش دارد.اختلال هویت جنسیتی که عبارت است از :"تمایل پایدار به تعلق به جنس مقابل یا ناراحتی مفرط از جنسیت تعیین شده و نقش جنسی نسبت داده شده به فرد"،وضعیتی نادر است،اما بی توجهی به آن می تواند پیامدهای ناگواری برای فرد،خانواده و جامعه داشته باشد.هدف اصلی مقاله:مطالعه ویژگیهای فردی،خانوادگی و .... افراد مبتلا به اختلال یاد شده در استان و شهر کرمان بوده است.برای رسیدن به هدف پژوهش همه افراد دارای اختلال هویت جنسیتی که مراجعه کنندگان به سازمان بهزیستی استان کرمان را در بر میگیرند(۱۵ نفر) انتخاب شدند.افراد مذکور در سازمان یادشده دارای پرونده های مخصوص با پرسش نامه های پرشده استاندارد هستند و و جود اختلال در آنها با معاینات پزشکی مخصوص محزر شده است.این تحقیق از نوع نیمه آزمایشی است.آزمودنی های ذکر شده که صفت اصلی آنها دارا بودن اختلال است،به عنوان گروه آزمایش در نظر گرفته شدند و ۱۵ نفر از افرادی که فاقد اختلال بودند با روش همسان سازی به عنوان گروه گواه مورد بررسی قرار گرفتند.داده های اصلی ضمن مصاحبه با هر دو گروه و همچنین تحلیل پرونده های افراد دارای اختلال جمع آوری شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های پژوهش نشان داد،که در متغیرهای مختلف فردی و خانوادگی،نظیر نوع رفتار والدین در دوران کودکی،برخورد با کودک در زمینه یادگیری الگوهای رفتاری مناسب جامعه،همراهی عاطفی اعضای خانواده،آمیختگی عاطفی،ارتباط موثر اعضا در درون خانواده،تجربه سواستفاده جنسی و استفاده از لباس ها،آرایش و رفتار جنس مخالف در کودکی،بین گروه گواه و آزمایش تفاوت معناداری وجود دارد.

اختلال هویت جنسیتی, همراهی عاطفی, آمیختگی عاطفی, ارتباط موثر