عطیه بزرگی - PhD Student, Department of Water Engineering, Aburaihan Campus, University of Tehran, Tehran, Iran
عباس روزبهانی - Associate Professor, Department, of Water Engineering , Aburaihan, Campus, University of Tehran
مهدی هاشمی شاهدانی - Associate Professor, Department, of Water Engineering , Aburaihan, Campus, University of Tehran

از آن جاییکه سهم عمده­ای از منابع آب برای مصارف کشاورزی استفاده می­شود لذا شبکه­های آبیاری و زهکشی اهمیت پیدا می­کند. همچنین این شبکه­ها تحت تهدید خطرات مختلف طبیعی و غیر طبیعی هستند که هرکدام از آن ها می­توانند عملکرد شبکه را تحت تاثیر قرار دهد. این تحقیق به دنبال توسعه مدل تحلیل ریسک سامانه توزیع آب کشاورزی با کمک شبکه­های بیزین هیبرید است. ساختار مدل بیزین هیبرید مقدار ریسک سامانه توزیع آب کشاورزی را با استفاده از اطلاعات آب ورودی به سامانه توزیع آب سطحی، تقاضای شبکه آبیاری و الگوی نوسان بخش بالادست شبکه به تفکیک جزءهای سامانه توزیع ارزیابی می­کند. خطرات تهدید کننده سامانه مشخص شده و گره­های مدل باتوجه به این خطرات و اجزای سامانه تعیین می­شود. این مدل بر روی توزیع شبکه آبیاری رودشت واقع در اصفهان مورد بررسی قرار گرفت که تحت تهدید خطرات عملکرد نادرست اپراتور و تلفات بهره­برداری است. مقادیر ریسک قسمت توزیع سامانه به طور میانگین به ترتیب برابر با ۸/۱۴ درصد و ریسک جزءها در بازه ۰۱/۰ تا ۲/۴۹ درصد محاسبه شد. نتایج نشان داد که مدل شبکه بیزین هیبرید ارزیابی ریسک سامانه توزیع آب کشاورزی، در دو بخش آموزش و آزمایش به ترتیب با مقدار جذر میانگین مربعات خطا ۰۷/۰ و ۰۸/۰ درصد و ضریب تبیین ۶۵/۰ و ۶۳/۰ دارای دقت و عملکرد مناسبی است. نتایج این تحقیق و مدل ارایه شده به بهره­برداران و تصمیم­گیران کمک می­کند تا عوامل و میزان احتمالی شکست اجزای سامانه،اطلاع پیدا کنند و برنامه­ریزی بهتری برای تخصیص آب آبیاری بر اساس ریسکهای پیشبینی شده در شرایط وقوع خطرات مختلف تدوین نمایند.

risk assessment, Agricultural Water System, Improper Performance of the Ditch-Riders, Operational Losses, Roodasht Irrigation Network