روح اله رضایی - دانشیارگروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
آرزو مختاری - استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
حسین شعبانعلی فمی - استاد گروه ترویج و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

یکی از سازوکارهای اصلی در مدیریت بهینه مصرف آب در کشاورزی، استفاده از فناوری­های مرتبط برای دستیابی به بهره­وری بالا است. در سال­های اخیر فناوری آبیاری کم­فشار به­عنوان یکی از روش­های نوین بهبود راندمان آبیاری سطحی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت عوامل روانشناختی بر رفتار کشاورزان در به­کارگیری فناوری­های نوین، پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل روانشناختی موثر بر رفتار کشاورزان در به­کارگیری سامانه آبیاری کم­فشار در استان آذربایجان­شرقی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر طرح تحقیق، پژوهش­ کمی است. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان استان آذربایجان­شرقی به تعداد ۱۱۲۰۱۰ نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران، نمونه ۳۹۳ نفری از آن­ها با استفاده از روش نمونه­گیری چندمرحله­ای انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزارهای SPSS۲۰  و AMOS۲۱ استفاده شد. نتایج تجربی پژوهش با استفاده از مدل­سازی معادلات ساختاری نشان داد که متغیرهای نگرش، خودکارآمدی، هنجارهای اخلاقی، کنترل رفتاری و تمایل بر به­کارگیری فناوری آبیاری کم­فشار، ۵۷ درصد از واریانس متغیر کاربرد آبیاری کم­فشار را تبیین کردند. همچنین، بر اساس نتایج مشخص شد که متغیر هنجارهای اخلاقی، پیش­بینی­کننده قوی­تری برای متغیر تمایل به کاربرد آبیاری کم­فشار بود.

مدیریت مصرف آب, سامانه آبیاری کم فشار, عوامل روانشناختی