مسعود چلبی - استاد جامعه شناسی دانشگاه شهید بهشتی
نیلوفر سقاباشی نایینی - کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی

پژوهش حاضر کوشش می­نماید ضمن مرور رویکردهای مختلف، با استعانت از الگوی نظری «ابرتابع رفتار»، تاثیر آرایش منابع (فرصت­ها)ی چهارگانه جامعه (در ابعاد مادی، سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی) را بر رفتار بهداشتی افراد مورد بررسی قرار دهد. داده­ها از افراد ساکن در محله­های مختلف شهر تهران (بر اساس سطوح توسعه) به تعداد مساوی با روش پیمایش جمع­آوری شد. تحلیل داده­ها با استفاده از الگوسازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان می­دهند که ساکنین محله­های توسعه­یافته، به میزان بیش­تری رفتارهای بهداشتی را رعایت  می­کنند. هم­چنین از بین مجموعه­ منابع موجود در جامعه، فرصت­های اجتماعی (رابطه­ای) و فرصت­های فرهنگی (آگاهی بهداشتی)، بیش­ترین تاثیر را بر رفتار بهداشتی شهروندان دارند. به­علاوه فرصت­های سیاسی و فرصت­های مادی نیز به طور مستقیم و غیر مستقیم سلامت و رفتار بهداشتی افراد را تحت­الشعاع قرار می­دهند.

رفتار بهداشتی؛ فرصت­های فرهنگی, فرصت­های اجتماعی؛ فرصت­های سیاسی؛ فرصت­های مادی