رسول لوایی آدریانی - PhD in Agricultural Development. Faculty of Agricultural Economics and Development. University of Tehran, Karaj, Iran
حسام الدین غلامی - Assistant Professor. Agricultural Research. Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
احسان قلی فر - PhD of Agricultural Extension and Education. Tarbiat Modares University, Iran
جواد قاسمی - Assistant Professor. Agricultural Research. Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

ویژگی­های ادراک­شده نوآوری به عنوان مولفه­ها­­یی محسوب می­شوند که پذیرش یک نوآوری را تحت تاثیر قرار می­دهند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر ویژگی­های ادراک­شده کودهای زیستی، بر مصرف این کودها در روستای ینگیجه از بخش مرکزی شهرستان زنجان انجام شد. جامعه آماری این پیمایش شامل تمامی کشاورزان فعال در این روستا (۳۱۳=N) بود که ۱۶۱ نفر از آنان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. معیار تعیین حجم نمونه، متناسب با حجم نمونه مورد نیاز برای استفاده از تکنیک­های چندمتغیری آماری بود که البته بر اساس فرمول کوکران نیز بسندگی حجم نمونه تایید شد. به­منظور جمع آوری داده­ها از پرسشنامه­ای استفاده شد که روایی آن توسط صاحب­نظران و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ (برای بخش­های مختلف بالاتر از ۷/۰) مورد تایید قرار گرفت. فن تحلیل تشخیصی به روش گام به گام برای بررسی اثر ویژگیهای نوآوری شامل «سازگاری ادراک شده»، «رویت پذیری ادراک­شده»، «پیچیدگی ادراک­شده»، «آزمون پذیری ادراک­شده» و «مزیت نسبی ادراک­شده» بر مصرف کودهای زیستی استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل تشخیصی نشان داد که «مزیت نسبی ادراک شده» به عنوان تنها ویژگی کودهای زیستی است که توانست کشاورزان گروه «مصرف­کننده» را از کشاورزانی که این کودها را مصرف نمی­کنند، متمایز نماید. سایر متغیرهای وارد شده به تابع تشخیصی فاقد توان تشخیصی قابل قبول برای تفکیک سطوح متغیر «مصرف کود» بودند. ممکن است کشاورزان مختلف به­دلیل تفاوتهایی که از نظر شرایط مالی، فنی و مهارتی­شان داشتهاند؛ ادراک متفاوتی از ویژگی­های کودهای زیستی پیدا کرده باشند. بنابراین پیشنهاد می­شود در مطالعات آتی اثر ویژگی­های فردی- اجتماعی کشاورزان توام با ویژگی­های ادراکی آنان از نوآوری مد نظر قرار گیرد.

Perceived Innovation Characteristics, Bio-Fertilizers and Perceived Relative Advantage