علیرضا محمدی - دانشجوی دکتری گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
محمد کابلی - دانشیار گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
امیر علم بیگی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
جوزه ویسنت لوپز بااو - دانشیار مرکز تحقیقات تنوع زیستی دانشگاه اود، اسپانیا.

امروزه در غرب ایران، به خصوص استان همدان، تضاد بین جوامع محلی و گرگ به اوج خود رسیده و به یک نگرانی مهم برای مردم محلی تبدیل شده است. در این پژوهش به منظور بررسی جایگاه مولفه های اجتماعی در کاهش تعارض بین انسان و محیط زیست از روش تحلیل شبکه اجتماعی برای استخراج یک سناریو بهره گرفته شد. در واقع هدف، یافتن مهم ترین رویداد های اجتماعی تابع تصمیمات انسانی در کاهش تعارض انسان و محیط زیست بود. از این رو در مناطقی از استان همدان که دارای بیشترین نقاط حمله گرگ بود، با استفاده از روش Daniel و با توجه به اندازه خانوار ساکن در مناطق روستایی تعداد ۴۰۰ پرسشنامه پیرامون تصمیم مردم محلی در مقابل حملات گرگ در قالب رویداد هایی چون کمک خواهی از اداره حفاظت از محیط زیست، کمک خواهی از دهیاران، استفاده از سگ های گله، آموزش به کودکان، تلویزیون و روزنامه و همچنین اقدام تهاجمی مانند کشتن گرگ، طراحی و در سال ۱۳۹۵ شبکه اجتماعی مصور و سنجه های مرتبط برای تحلیل رفتار برای استخراج یک سناریو به دست آمد. نتایج نشان داد از بین روش های مورد استفاده توسط مردم محلی، آموزش به کودکان و افراد کم تجربه، استفاده از سگ های گله و همچنین کمک خواهی از دهیاران به ترتیب بیشترین مرکزیت را در شبکه حفاظت در بین سایر روش های مورد استفاده توسط مردم محلی دارند. میزان رضایت جوامع محلی پس از استفاده از هر کدام از این روش ها نسبت به قبل از استفاده افزایش پیدا کرده است. همچنین کمک خواهی از اداره حفاظت محیط زیست، کمترین درجه مرکزیت را قبل و بعد از استفاده در شبکه حفاظت دارد. با مشخص شدن نقش محوری آموزش به کودکان و افراد کم تجربه به دلیل مرکزیت بالا در این مطالعه پیشنهاد می­شود آموزش به جوامع محلی در راس برنامه­های مدیریتی اداره حفاظت محیط زیست استان همدان قرارگیرد.

گرگ, مدیریت تعارض, شبکه حفاظت, تحلیل شبکه اجتماعی, استان همدان