مولفه های تاثیرگذار بر تحول نظام ترویج کشاورزی ایران

هدف از انجام این پژوهش، شناسایی مولفه های تاثیر گذار بر تحول نظام ترویج کشاورزی ایران بود که با استفاده از یک رویکرد کیفی به انجام رسید. در مرحله اول پژوهش، مولفه های تاثیرگذار برتحول نظام ترویج کشاورزی در سایر کشورها (۱۵ کشور) با استفاده از روش تحقیق فراترکیب، مورد بررسی قرار گرفت. در این مرحله، ۱۱ مولفه شناسایی شدند که عبارت بودند از تمرکززدایی، خصوصی سازی، گسترش فناوری اطلاعات، تقاضامحوری، خدمات مشاوره ای، ترویج تکثرگرا، تقویت تعاملات ترویج با مراکز تحقیقاتی، اصلاح سیاست ها، انجام حمایت های زیست­محیطی، مدیریت دانش و افزایش سطح پوشش مناطق روستایی. مرحله دوم تحقیق با استفاده از تکنیک دلفی و بهره گیری از نظر کارشناسان معاونت ترویج و اعضای هیات علمی ترویج در دانشکده های کشاورزی تهران، تربیت مدرس و شیراز (N=۵۵)، به­منظور مشخص نمودن میزان توافق نظر اعضاء نسبت به اینکه مولفه های شناسایی شده چقدر در تحول نظام ترویج کشاورزی ایران می توانند موثر باشند؛ انجام شد. نتایج به­دست آمده نشان داد که در مورد مولفه های تقویت تعاملات ترویج و تحقیق، اصلاح سیاست ها، ترویج تکثرگرا، تمرکززدایی، و سرمایه گذاری، توافق­نظر بیش از ۹۰ درصدی در بین جامعه آماری وجود داشت. در مرحله سوم، وضعیت فعلی نظام ترویج کشاورزی ایران نسبت به هر یک از مولفه های شناسایی شده، با استفاده از روش کمی، مورد ارزیابی قرار گرفت و مشخص شد که در نظام فعلی ترویج ایران، تمرکز زدایی، خصوصی سازی و تقویت تعاملات، بیش از سایر مولفه ها باید مورد توجه قرار گیرد. در نهایت، در مرحله چهارم، از تلفیق مراحل سه گانه فوق، نظریه تحول­آفرینی نظام ترویج کشاورزی بر اساس الگوی اشتراوس و کوربن، با استفاده از رویکرد کیفی نظریه برخاسته از داده ها به­دست آمد.

Keywords:

Component , Transformation , Agricultural Extension , qualitative research method , meta-synthesis‎